Metal voor Dummies: 19 metalgenres op een rij

Black Sabbath Ozzy Osbourne
Foto: Rudy de Doncker

Festivals als Graspop Metal Meeting, Alcatraz Open Air, Hellfest en Jera On Air staan elk jaar weer garant voor optredens van de grootste metal acts. Hoewel deze acts allemaal onder de noemer ‘metal’ vallen en gebruikmaken van distorted gitaren, is de sound enorm divers. Kan jij wel wat overzicht gebruiken in het muzikale landschap vol metalsubgenres? Wij zetten de belangrijkste subgenres op de festival line-ups voor je op een rij.

Black

Blackmetal is het meest extreme, agressieve subgenre binnen de metal. Het genre combineert het hoge tempo van thrash en death metal, met schrille vocalen en een rauwe productie. Ook thematisch onderscheidt blackmetal zich van andere subgenres. Thema’s zijn vrijwel altijd negatief, van depressie tot oorlog en satanisme. Deels vanuit overtuiging, deels vanuit de wens om te choqueren. Dit is ook te zien in de visuals en tijdens optredens. Zo is corpse-paint veelvoorkomend, en zijn er zelfs blackmetalbands die tijdens optredens het publiek een douche van dierlijk bloed geven. Bekende acts binnen het genre zijn Emperor, Mayhem, Darkthrone en Dimmu Borgir.

Core

Core is een erg breed subgenre. Met metalcore – waar metal wordt gecombineerd met hardcore – als populairste onderdeel. Begin 2000 werd de scene erg populair met dank aan Amerikaanse metalcore bands als Killswitch Engage en All That Remains die At the Gates achtige melodeath riffs combineren met breakdowns en een combinatie van clean vocals en screams. Ook tegenwoordig kan het subgenre rekenen op grote populariteit binnen de metal, zo krijgt een steeds groter deel van de affiches op menig metal festival het label metalcore opgeplakt.

Voor wie metalcore niet heftig genoeg is, heb je deathcore. Deathcore combineert metalcore met death metal voor een nóg agressievere sound. Halverwege de jaren 2000 wist het genre aan populariteit te winnen met bands als Suicide Silence, Job for a Cowboy en Bring Me the Horizon. Ook tegenwoordig is er op festival line-ups volop ruimte voor deathcore met bands als Lorna Shore en Slaughter to Prevail.

Death

Combineer de hoge snelheid van thrash met de agressie van hardcore, voeg grunts en blastbeats toe en je hebt death metal. Net als black metal maakt het genre gebruik van blast beats, grunts en snelle riffs. Waar de bands verschillen is in de sound. Death metal is meestal technischer, en maakt gebruik van lagere vocalen. Black metal is wat sneller, en meer gefocust op de sfeer die het met zich meedraagt. Bekende death metal bands zijn Death, Morbid Angel en Cannibal Corpse.

Doom

Heavy, en erg langzaam: doom metal. Het genre ontstond halverwege de jaren ’80 en is geïnspireerd door het vroegere werk van Black Sabbath. Doom metal zorgt met haar dikke, zware en langzame sound voor een duistere en donkere sfeer. Nieuwere doom metal bands als My Dying Bride en Bell Witch bouwen verder waar Black Sabbath gebleven is, en doen er nog een schepje bovenop.

Folk

Folk metal combineert traditionele folk instrumenten met metal. Soms worden hier ook traditionele vocalen aan toegevoegd, zoals bijvoorbeeld door het Nederlandse Heidevolk. Ook thematisch onderscheidt folk metal zich van de meeste metal. Zo worden bands als Korpiklaani en Agalloch beïnvloed door natuur en ontlenen veel bands inspiratie aan geschiedenis. Van Keltische invloeden bij Eluveitie en Primordial, tot Noorse mythologie bij Finntroll en zelfs fantasy bij Ensiferum en Elvenking.

Glam

Glam metal, ook wel bekend als hairmetal combineert glamrock à la David Bowie met heavy metal. De naam komt voort uit het uiterlijk van de bands, die zich extravagant kleden, met bijpassende haarstijl, uitbundige optredens en make-up. Muzikaal gezien is het één van de minst heftige metal subgenres. Waar veel subgenres juist niét populair willen zijn, probeert glam metal juist een toegankelijkere sound te bieden, om zo een breder publiek te bereiken. In de jaren ’80 lukte dit erg goed, en werd glam metal pop muziek. Bekende acts uit de hoogtijdagen van de glam metal zijn Kiss, Poison, Skid Row en Guns N’ Roses.

Gothic

Gothic metal ontleent haar naam aan het gelijknamige album Gothic van Paradise Lost. Het genre bouwt verder op de basis van doom metal en combineert de luide gitaren en agressie van heavy metal met de bleke ijzige sfeer van gothic rock, aangevuld met gothic fictie. Muzikaal zorgt dit voor een langzame sound die aan doom doet denken, met vaak vrouwelijke zang zoals bij het Nederlandse The Gathering. Andere bekende gothic acts zijn Type O Negative, Moonspell en Evanescence.

Groove

Groove metal komt voort uit de thrash metal, en onderscheidt zich daarvan door een iets rustiger tempo. Ook zijn bij groove metal vaak de drums even belangrijk, of nog belangrijker dan de gitaren. Iets wat zeker niet geldt voor thrash metal. Het iets lagere loggere tempo, maakt groove metal de perfecte muziek om op te headbangen. Bekende groove metal bands zijn Pantera, Lamb Of God en Machine Head.

Hardcore

Hardcore komt voort uit de punk, en combineert de ideologie van punk met heavy metal om tot een agressievere sound te komen. Nummers zijn vaak kort en hard, ook de optredens zijn vaak vrij heftig. Veelvoorkomende thema’s binnen de hardcore zijn de overheid, anarchisme, kapitalisme en oorlog. Daarnaast is de DIY mentaliteit bij veel van de bands aanwezig, van eigen boekingen en promotie, tot zelfgemaakte opnames, magazines en shows. Bekende hardcore bands zijn Black Flag, Bad Brains en Minor Threat en de grootste bands uit de New York Hardcore scene Madball, Agnostic Front en Hatebreed.

Heavy

Heavy metal, wat ooit begon als het zwaarste muziekgenre – vandaar de naam – is inmiddels één van de minst zware metalsubgenres. In 1968 besloten Led Zeppelin, Black Sabbath en Deep Purple dat het tijd was voor iets zwaarders dan hard rock. Heavy metal werd geboren: een dik geluid te danken aan zwaar versterkte gitaren, gitaarsolo’s en een hoog volume. Inmiddels is het genre qua heavyness ingehaald door zijn subgenres. Die alles te danken hebben aan de heavy metal.

Industrial

Industrial metal combineert zoals de naam doet vermoeden standaard heavy metal met industriële muziek. In de praktijk betekent dit repeterende gitaar riffs, samples, synthesizers en vervormde vocals. Het genre kende haar piek qua populariteit in het begin van de jaren ’90 met bands als Ministry en Nine Inch Nails. De bekendste vaandeldrager van de industriële metal is tegenwoordig Rammstein.

Melodeath

Genre beschrijvingen kunnen zo simpel zijn. Melodeath is de melodieuzere variant van death metal, wat vooral te horen is in de melodieuze gitaar riffs en het gebruik van harmonies: een combinatie van tegelijk gespeelde noten. Het Engelse Carcass gaf in 1993 het startsein met haar album Heartwork. At the Gates, Dark Tranquillity en In Flames – alle drie afkomstig uit het Zweedse Göteborg – ontwikkelden dit vervolgens verder. Andere bekende bands binnen het genre zijn Children of Bodom, Arch Enemy en Soilwork.

Nu-Metal

Gooi hip hop, funk, industrial- en groove metal in een blender, en je hebt nu-metal. Het genre werd eind jaren ’90 enorm populair. Wat weer zorgde voor afgunst binnen de metalscene, wat de nu-metal enkel populairder maakte. In tegenstelling tot klassieke metalbands voegt nu-metal rap vocalen en een dj met bijbehorende samples, elektronische partijen en scratches toe. Daarnaast is nu-metal meer gefocust op groove, en kom je in tegenstelling tot bij reguliere metal niet snel een gitaarsolo tegen in een nu-metal nummer. Bekende bands binnen de nu-metal zijn Limp Bizkit, Linkin Park, Korn en Slipknot.

Progressive

Progressieve metal is het hoogbegaafde broertje van de metal familie. Het combineert complexe structuren, tempowisselingen en conceptuele verhalen tot lange complexe nummers. Zoals de naam al verklapt is het genre vooruitstrevend, en in de basis continu opzoek naar nieuwe ideeën. Zo wordt het genre met veel andere subgenres gecombineerd, en zoekt het de grenzen (van de metal) op om deze te verleggen. Bekende acts binnen het genre zijn Dream Theater, Queensrÿche en TOOL, dat per ongeluk het getal van fibonacci in haar nummer “Lateralus” verwerkte.

Post

Post metal zoekt net als progressive metal de grenzen van de metal op. En gunt zichzelf de ruimte om buiten de conventies van de metal muziek te produceren. Het grootste verschil tussen post en prog, is dat post minimalistisch te werk gaat. Waar prog juist maximalistisch is met haar techniciteit en complexiteit. Bekende post-metal bands zijn grondlegger Isis, huidige grote namen The Ocean, Amenra, Cult Of Luna en Russian Circles en bijvoorbeeld de Belgische bands Psychonaut en Hippotraktor.

Power

Power metal is dat wat je op de achtergrond hoort wanneer je met je pijl en boog een draak bevecht voor de poorten van Mordor. Het is te herkennen aan epische nummers gevuld met gitaarsolo’s, teksten over saga’s en legenden. Alles opbouwend tot een climax. Bekende bands binnen het genre zijn Helloween, Blind Guardian, Dragonforce en Dio.

Stoner

Stoner metal, ook wel eens stoner rock genoemd is een combinatie van doom metal met psychedelic en acid rock. Dit zorgt voor een langzaam tot medium tempo, een zware groovy bas, melodische vocalen en vaak een retro productie. Uiteraard speelt cannabis bij een groot deel van de bands een prominente rol, zowel muzikaal als conceptueel. Bekende stoner bands zijn Kuyss, Sleep, Fu Manchu, Corrosion of Conformity, Electric Wizard en High on Fire.

Symphonic

Symfonische metal combineert standaard metal met symfonische en orkestrale invloeden. In de praktijk wordt dit vaak gecombineerd met een vrouwelijke vocaliste, zoals in veel van de meest bekende bands binnen het genre: Nightwish, Epica, Within Temptation. Daarbij valt ook direct een grote Nederlandse inbreng binnen de symfonische metal op. Nightwish heeft een Nederlandse zangeres, Epica en Within Temptation zijn Nederlands. Andere bekende symfonische metalbands zijn Lacuna Coil en Kamelot.

Thrash

Thrash is de extremere versie van heavy metal. De naamt thrash komt voort uit het harde rammen op de drums. Double bass drummen is dan ook standaard binnen het genre. Daarnaast vallen de technische gitaarstukken op. Hier wordt gebruik gemaakt van de palm mute techniek om tot een strakker geluid te komen. Bekende bands zijn de Big Four: Metallica, Megadeth, Slayer en Anthrax. En de Duitse Big Four: Kreator, Sodom, Destruction en Tankard.

Metal

Metal komt dus voor in vele vormen. Bands combineren deze vervolgens tot nóg meer unieke sounds. Kan je niet genoeg krijgen van de metal subgenres? Duik er dan nóg dieper in met de map of metal. Oók is er altijd nog het Festileaks forum, inclusief aparte Hardrock & Metal Hub.