Cubaanse pianisten zijn dit jaar opvallend talrijk op North Sea Jazz. De concerten van Gonzalo Rubalcaba en Chucho Valdés smaakten alvast om verschillende redenen naar meer. Wie moet je nog meer checken als je hiervan genoten hebt?
Pianist Gonzalo Rubalcaba en zijn band – bassist Matt Brewer en drummer Ernesto Simpson – doken vrijdag meteen in het diepe. Of de titel van hun track ‘The Hard One’ verwijst naar de moeilijkheidsgraad is onduidelijk, maar het is alleszins een adembenemend stuk, dat bij elke hapering in zijn start-stop-ritme van klank en kleur lijkt te veranderen. Daar draait Rubalcaba zijn onnavolgbare hand niet voor om – en zijn perfect op elkaar ingespeelde band leek hem moeiteloos te kunnen volgen. Bij elke plotse sprong of onverwachte zijweg die hij insloeg, beenden ze hem meteen bij.
Soms trippelden zijn vingers over het klavier, soms dienden ze de toetsen een stevige dreun toe, maar altijd sprankelde en bruiste het. ‘Nou zijn de vingers wel warm, nou gaan we mooi spelen,’ mopperde een dame achter ons toen de band even stilviel. Ze kreeg zowaar haar zin, want niet veel later volgde de ballad ‘Gloria’s Step’, geschreven door Bill Evans’ bassist Scott LaFaro. Niet dat drummer Simpson die vertraging aan zijn hart liet komen – ook toen die zijn drumsticks door borstels verving, bracht hij zelfs dit stuk aan het dansen. Ook indrukwekkend waren ‘Otra Mirada’, waarin Rubalcaba zijn eigen draai gaf aan de Cubaanse bolero, en een wervelende versie van Duke Ellington’s ‘Caravan’ die al het woestijnstof van deze klassieker wegblies.
Rubalcaba vertelde dat hij in 1985 voor het eerst op North Sea Jazz stond, toen om met zijn band op de valreep de Cubaanse trompettist en pianist Arturo Sandoval te vervangen. Daarmee mocht hij toen openen voor Sandoval’s voormalige band Irakere, en toeval of niet, die waren ook vanavond weer headliner in de Hudson. Sandoval is inmiddels afgezwaaid, maar pianist Chucho Valdés was op zijn 82ste wel nog van de partij om de vijftigste verjaardag van de band te vieren. Daar was reikhalzend naar uit gekeken, maar het leek niet helemaal te boteren tussen de levende legende en zijn begeleidingsband – en ook het zittende publiek toonde zich van zijn makste kant.
Dat had verschillende oorzaken. Om te beginnen speelden de muzikanten die Valdés vergezelden weliswaar vlekkeloos, maar met redelijk weinig vuur. We kunnen ons moeilijk voorstellen dat de band waarmee hij 50 jaar geleden in het Teatro Amadeo Roldan op het podium stond (zou dat toen ook voor een zittend publiek geweest zijn?) destijds zo gelikt voor de dag kwam. Daarnaast was ook de opbouw nogal eigenaardig. In het begin, en helemaal aan het einde, kwam er een beweeglijke zanger mee op het podium, en speelde de band Cubaanse jazz van het soort dat stelletjes doet rechtveren om een dansje te wagen – wat uiteindelijk ook gebeurde.
Maar tussendoor zakte het concert meermaals in tijdens enkele intermezzos waarin onder leiding van Valdés een redelijk willekeurige medley van soms niet eens Cubaanse deuntjes werd gespeeld – daar zat eigenlijk niemand op te wachten. Niettemin was een stukje solopiano van Valdés vrij vroeg in het concert ook het moment dat het meest indruk maakte. Daarin speelde hij even niet voor menselijke jukebox, maar boetseerden zijn nog immer vaardige vingers een doorleefd, impressionistisch stuk waarin alle langvervlogen danspasjes en flirts uit zijn jeugdjaren en alle krassen die sindsdien op zijn ziel zijn verschenen even leken door te schemeren. Kom je volgend jaar nog één keer in je eentje terug, Chucho?
Wie na deze twee concerten de smaak helemaal te pakken heeft, wordt op zijn wenken bediend, want ook zaterdag en zondag staan er nog twee voortreffelijke Cubaanse pianisten op het podium. Voor de liefhebbers van Rubalcaba’s trio-format is zaterdag om 15u30 al is Harold López-Nussa aan de beurt in Hudson. Zijn trio was enkele maanden geleden erg indrukwekkend op Transition Festival in Utrecht, en kan zich met dat van Rubalcaba meten qua virtuositeit. Voor wie graag een iets vinnigere big band aan het werk willen zien in een wat gezelligere omgeving is de band van Roberto Fonseca van harte aanbevolen – zij staan zondag om 20:00 in de Congotent.
North Sea Jazz 2025
