‘The Boutique Festival Panel’, lezen we op het conferentieprogramma van de ESNS20-vrijdag. De term zien we vaker voorbij komen, maar een duidelijke definitie ontbreekt. Wellicht dat we er tijdens deze conferentie achter kunnen komen. Tijdens het panel spreken Christof Huber van OpenAir St. Gallen en Unique Moments (CH) e.a., Emma Zillmann van Bluedot en Kendal Calling (UK), Rui Torrinha van Westway Lab (PT) en Dimitris Voglis van Release Athens (GR).
Wat in ieder geval direct een overeenkomend kenmerk lijkt te zijn van de boutique festivals is dat het altijd méér is dan alleen muziek. Op wat voor manier dan ook. Zo kiest het ene festival ervoor zich naast de muziek line-up te focussen op sterrenkunde en astronomie (Bluedot), of gaat het juist om de immense historie van de locatie (Westway Lab in de UNESCO stad Guimarães). Bluedot heeft zelfs een policy van (slechts) 50% muziek.
Door de nadruk niet enkel op de muzikale line-up te leggen creëert zo’n boutique festival niet alleen een unieke eigen identiteit. Ook zijn ze beter bestand tegen de huidige ontwikkelingen in de muziek-industrie. Opnieuw werd tijdens dit panel de steeds maar stijgende artist fees weer genoemd, een ontwikkeling waarbij de angst bestaat dat festivals op een gegeven moment niet meer mee kunnen komen. Maar door meer aan te bieden dan alleen muziek, wapenen de boutique festivals zich hier tegen: ze zijn op die manier minder afhankelijk van puur en alleen de acts.
Unieke opvallende concepten
Wanneer we de panelleden horen praten, valt op dat een boutique festival vooral een duidelijk neergezet concept is. Vergelijk het met een concept store, maar dan in de vorm van een festival. Doordat de concepten vrij uniek zijn, vallen ze ook meer op. En dat heeft dan weer als voordeel, zo vertelt Christof Huber, dat artiesten zelf komen aanvragen om bij jou te mogen spelen in plaats van andersom.
Hij illustreert dit met een verhaal over een Zwisterse artiest die naast een spot op álle 4 dagen van het festival, ook zijn eigen kunst tijdens de optredens mocht ten toon stellen. Bij ieder nummer hoorde een kunstwerk, en bij ieder kunstwerk een verhaal. Het hele festival werd vervolgens rondom deze act gebouwd. Een unieke ervaring voor zowel de band, als de bezoeker.
Sterk gebonden publiek
‘Klassieke’ festivals hebben vaak grote en gevarieerde programma’s: music for the millions. Voor ieder wat wils. Met als gevolg dat ook het publiek relatief divers is. Doordat een boutique festival zich zo specifiek toespitst op een bepaalde niche, zijn toeschouwers daar veel homogener. Dat heeft als gevolg dat festivalgangers nog meer like-minded mensen om zich heen hebben, met een hele specifieke gedeelde interesse. Hoe meer verbonden men zich voelt en hoe meer men zich op z’n plek voelt, hoe groter de kans dat er telkens wordt teruggekeerd naar het festival. De boutique festivals hebben daardoor een relatief sterke positie.
Flexibel
Je favoriete festival ken je gegarandeerd al van binnen naar buiten en van boven naar onder: hoewel misschien met andere artiesten, is het format toch jaar in jaar uit vaak hetzelfde. En daar is natuurlijk niets mis mee; why change a winning team? Maar een festival wat niet vastzit aan zijn format krijgt de kans om ieder jaar iets anders neer te zetten.
Emma Zillmann van (onder andere) het Britse Bluedot deelde hierin de anekdote van de editie van 2019. Als festival met zo’n unieke locatie, waarbinnen het Observatory de belangrijkste rol speelt, was Kraftwerk 3D een gedroomde headliner. Toen het nieuws binnenkwam dat hun komst bevestigd was, kondigde het festival dat dan ook 4 maanden eerder dan normaal aan. Het complete festival werd vervolgens om de band heen gebouwd, met een affiche in stijl en een geweldige show met opnieuw een grote rol voor het Observatory.
Deze flexibiliteit en welwillendheid is tekenend voor de boutique festivals. Ze zetten zich in om een totaalverhaal neer te zetten en blijven daarin innoveren, zonder telkens terug te vallen in een herhaaloefening.
“Either you have a big budget, or you don’t compete”
Toch ligt er ook gevaar op de loer. De boutique festivals worden veelal onafhankelijk georganiseerd, los van de grote corporates als Live Nation of AEG. Die bedrijven hebben de meeste macht in handen op festivalgebied: ze hebben grote budgetten en grote artiesten bij hen aangesloten. Waardoor het voor de festivals niet altijd makkelijk is een gewenste line-up bij elkaar te sprokkelen. Christof van OpenAir St. Gallen illustreert dit met een voorbeeld uit 2018. Het festival kon toen Depeche Mode boeken, maar kreeg hierbij als duidelijk signaal: jullie moeten je maar bewust zijn van het geluk dat je nu hebt.
Hoe nu verder?
Met het risico op een Calimero-probleem gesprek te stuitten (Ik ben klein en jullie zijn groot…) eindigt het panel met de vraag: hoe nu verder? Samenwerken met omliggende landen, een sterkere focus op nationale acts en zélfs het dan maar helemaal niet boeken van acts met torenhoge fees. Het zijn een handjevol oplossingen die worden aangedragen. En de panelleden zijn hoopvol gestemd. Want of ze nou die wereldartiest kunnen boeken of niet, één ding blijkt duidelijk: die hebben ze eigenlijk gewoon helemaal niet nodig.
Eurosonic Noorderslag 2025
