Een flink contrast in het wereldwijde concertnieuws. Waar in Engeland kleine evenementen spreken over een onhoudbare situatie, gaat bij concertorganisator Live Nation de vlag uit: zij verwelkomden nog nooit zo veel mensen en behaalden een recordwinst.
Live Nation, ’s werelds grootste organisator van concerten en festivals, bracht afgelopen week het jaarverslag over 2023 naar buiten. De tendens is positief: het bedrijf noteert het beste jaar ooit. De totale omzet steeg met 36% naar $22,7 miljard en de winst steeg zelfs nog meer: met 46% naar $1,07 miljard.
Dat zijn wereldwijde cijfers. In Nederland opereert Live Nation onder de naam Mojo, en organiseren ze onder meer Pinkpop, Lowlands en Down The Rabbit Hole, zijn ze eigenaar van de AFAS Live en Ziggo Dome en organiseren ze tal van giga-concerten in de ArenA, op het Malieveld of het Goffertpark. Ook is het bedrijf eigenaar van Ticketmaster. In de VS loopt momenteel een onderzoek naar monopolievorming.
Contrast
De onstopbare groei van de entertainmentgigant staat in schril contrast met de geluiden uit de rest van de festivalindustrie. Kleinere spelers hebben juist steeds meer moeite om het hoofd boven water te houden. Bij het Engelse muziekplatform NME beschrijft een aantal van hen de situatie waarin ze zitten.
Festivalorganisator Oscar Matthews vertelt dat vooral financieel de uitdagingen bijna niet meer te overbruggen zijn. Alle kosten – van zowel de artiesten, de materialen en personeel – zijn zo krankzinnig hard gestegen dat het bijna niet bij te benen is. John Rostron, CEO van de Association of Independent Festivals, vult hem aan: “Er zijn een paar megafestivals, zoals Glastonbury, die het zich kunnen veroorloven om de ticketprijs significant te verhogen. Maar doet een kleiner festival dat, dan komt het publiek niet meer opdagen omdat het niet te betalen is.”
Zijn verhaal klinkt snel te projecteren op ons land, waar Lowlands 2024 met een recordbedrag van 325 euro per kaart (2023: 300 euro, 2022: 250 euro) nog steeds in no-time uitverkoopt, terwijl men voor kleinere events steeds vaker past vanwege de hoge ticketprijs.
Dat is een probleem, omdat die kleinere events uiteindelijk wel nodig zijn om talent zich te laten ontwikkelen om door te stromen naar de grotere podia. Gebeurt dat niet, dan blijven festivals genoodzaakt telkens opnieuw dezelfde acts te boeken omdat niemand anders genoeg tickets doet verkopen.
Het is allemaal een nogal vicieuze cirkel. Doordat bij kleine festivals minder geld overblijft, kunnen ze nóg minder meekomen met de enorme bedragen die grote partijen neerleggen voor de acts, en blijft er nóg minder geld over om mee te adverteren en hun verhaal bij het publiek te krijgen.
Kloof
De groter wordende kloof is in principe niet nieuw, maar is door COVID wel in een stroomversnelling terechtgekomen. Festivals verkochten al in 2020 hun kaarten voor events die uiteindelijk pas in 2022 zouden plaatsvinden. In de tussentijd stegen kosten, maar de originele tickets bleven geldig. Die waren dus eigenlijk te goedkoop en ondanks dat events uitverkocht waren, waren er veel toch verliesgevend. Hoewel de grote festivals genoeg reserves hadden om dat op te vangen, zijn kleine festivals nog steeds bezig hun schulden af te lossen.
Rostron: “Dat is de ongelooflijke erfenis van COVID. Als we na COVID geen Brexit, energiecrisis, een oorlog en meer hadden gehad, was het makkelijker geweest om terug te gaan naar niveau 2019. Dat had iedereen ook wel verwacht, maar de wereld ziet er anders uit nu en dat betekent dat het nog steeds z’n sporen nalaat.”
Alex Lee van festivalmarketingbedrijf Green House Group: “Veel zelfstandige festivals hebben een kwetsbare cashflow, dus een lockdown gevolgd door een economische crisis maakt wat eerder uitdagend was, nu nagenoeg onmogelijk. “
In het stuk op NME wordt aan de Engelse overheid een oproep gedaan tot steun voor de korte- tot middellange termijn, bijvoorbeeld in de vorm van een btw-verlaging op tickets, om die langlopende gevolgen op te kunnen lossen, en zo kleine events een kans te geven om weer op te kunnen boxen tegen de grote jongens. Anders zullen alleen de giganten het overleven, en dat is uiteindelijk funest voor de hele keten van de live-industrie. De race to the bottom, die ook in Nederland tijdens de conferentie van Eurosonic Noorderslag al werd besproken, moet worden gestopt, betogen zij.
