Er is op Jazz Middelheim elk jaar veel ruimte voor avontuurlijke, geïmproviseerde muziek. Maar omdat de muzikanten meer dan een jaar nauwelijks live hadden kunnen spelen, ging het er op deze veertigste editie nog wat uitgelatener aan toe dan anders. Hieronder een verslag van de concerten op zaterdag en maandag, en alle setlists van het hele weekend!
Het was dit weekend even wennen om weer schouder aan schouder in een grote tent te zitten. Maar al snel leek alles weer bij het oude, en werd er naar jaarlijkse traditie geruzied over de vraag of je de achtergelaten spullen van mensen die goed op tijd waren al dan niet onceremonieel van hun stoel mag gooien zodat je er zelf kan gaan zitten. Dat hoort nu eenmaal bij de lokale folklore.
Het was dan ook echt de moeite om de muzikanten van dichtbij te kunnen volgen, want net als het publiek zaten die al maandenlang op hun honger. Niemand leek een beetje moe van het toeren, op automatische piloot te spelen of een voorspelbare setlist af te haspelen. Er werd gegrijnsd en gelachen, en gespeeld dat de stukken eraf vlogen. Wat hadden we dit verdoeme allemaal gemist!
Zaterdag: Van Monk tot skronk
Opener op zaterdag was de band John Ghost. Vertrekkend van de clevere gitaarloopjes van frontman Jo De Geest produceerden die het soort rijk geschakeerde elektrojazz dat u kent van Jaga Jazzist, met dromerige blazers, fonkelende synths en een vibrafonist die de ijsblokjes in je glas doet rinkelen. Net wanneer het dreigde wat te glad te worden, zorgde een opzettelijke hapering of potige groove weer voor de nodige opschudding. Nadien was het de beurt aan drummer Samuel Ber (links), die zoekend en geconcentreerd, soms bijna fronsend, als in een opwelling telkens de perfect getimede meppen vond om de beide bands waarmee hij achtereenvolgens op het podium stond naar zijn hand te zetten. Tijdens de improset met Jozef Dumoulin en Tony Malaby werd het bij momenten wel heel zenuwachtig allemaal, maar zoals een oude Antwerpse wijsheid zegt: klinkt het niet, dan botst het, en op Jazz Middelheim mag dat.
Later op de avond trad het trio MiXMONK (rechts) aan, waarin saxofonist Robin Verheyen, pianist Bram De Looze, en drummer Joey Baron zich laten inspireren door het oeuvre van een zekere Thelonious. De Looze bleef aanvankelijk wat op de achtergrond, maar gaf met zijn sprankelende spel uiteindelijk zelfs Baron het nakijken. De band speelde niet alleen Monk, maar ook eigen werk, en twee composities van pianist Misha Mengelberg. Dat treft, want even voordien had pianist Kris Defoort (boven) twee partners in crime van die laatste uitgenodigd, drummer Han Bennink en trombonist Wolter Wierbos, waarmee hij ook twee stukken van Monk speelde. De drie speelden een set waarin zoals verwacht hele rare dingen gebeurden – er werd met een bezem gezwaaid en Defoort kreeg een flesje water over zich heen – maar die gelukkig ook muzikaal bleef verrassen.
Defoort vond het naar eigen zeggen ‘heel plezant’, maar gaf achteraf toe dat er ook momenten waren waarop hij zich even afvroeg waar ze eigenlijk mee bezig waren. Die uitspraak schoot ons opnieuw te binnen tijdens het concert van John Zorn en Laurie Anderson, die waren ingevlogen voor een geheel geïmproviseerde set. Het was mooi om te zien en horen hoe Anderson met haar elektrische viool en een batterij electronica een heel eigen wereld kan creëren, en ook van de onnavolgbare, krijsende sax van Zorn zijn wij grote fan. Maar het duurde een hele tijd voor de twee elkaar vonden. De eerste helft van het concert leek dan ook eerder een krachtmeting dan een poging om samen iets nieuws te creëren, waarbij Zorn en Anderson elkaar strak in de ogen keken en de ander vooral leken te willen overstemmen. Zorn is gewoon om de lakens uit te delen, maar deze strijd werd gewonnen door Anderson. Gelukkig hield drumster Laura Cromwell, die inviel voor een zieke Bill Laswell, beide vedetten goed in de gaten, om de twee met haar halsbrekende ritmische uithalen uiteindelijk toch tot een soort harmonie te bewegen. Jammer, hier zat meer in.
Maandag: Jong talent steelt de show
Maandag begon en eindigde met een concert waarin de bassist de hoofdrol speelde. Aan het begin was dat Lara Rosseel, die oorspronkelijk op een later afgeschaft zijpodium met tal van verschillende bands zou aantreden. Ze had dan maar quasi al de betrokken muzikanten samen op het podium uitgestald: vier percussionisten, vier blazers, een gitarist en zijzelf. Het eindresultaat klonk gelukkiger veel gestroomlijnder dan je zou verwachten. Afsluiter van de dag was het nieuwe trio van Avishai Cohen (links), die verraste met een eerder ingetogen set en twee bijzonder virtuoze jonge muzikanten aan zijn zijde, pianist Elchin Shirinov en drummer Roni Kaspi, die perfect op elkaar ingespeeld bleken. Naar het einde toe vielen de nieuwe nummers wat te vaak in herhaling, maar we kijken uit naar de plaat die de band deze week zal opnemen.
Ook het concert van de Belgische gitarist Philip Catherine, die naar onze smaak vaak iets te gezapig uit de hoek komt, klonk frisser dan verwacht. Dat had hij te danken aan de symbiose tussen de twee uitstekende pianisten die hij had uitgenodigd om hem rug aan rug te begeleiden, Bert van den Brink en Nicola Andrioli, en aan een erg vindingrijke jonge drummer uit Benin, Angelo Moustapha. Telkens we de pointe van Catherine’s gitaarverhaal al van ver hoorden aankomen, zorgden zij voor een welgekomen plotwending.
De grootste smaakmaker van de dag was echter Joe Lovano, die twee keer op het podium stond – naar eigen zeggen voor de eerste en tweede keer sinds november 2019. De man had er duidelijk zin in: hij begon te spelen van zodra hij een voet op het podium zette, was tijdens beide concerten ook de ‘master of ceremony’, en had zelfs enkele schuifelende danspassen in petto.
Tijdens het eerste concert ontfermde hij zich over drie studenten van het Antwerpse conservatorium die een aantal nummers hadden ingeoefend, en die boden stevig weerwerk aan zijn wervelende saxofoonspel. Vooral drummer Jesse Dockx spartelde af en toe flink tegen.
Tijdens het tweede concert kreeg Lovano dan weer het gezelschap van bassist Greg Cohen en drummer Joey Baron, bekend van hun werk met onder meer John Zorn, met wie Lovano tien jaar geleden voor het eerst samenspeelde tijdens een privé-jamsessie in de loft van Ornette Coleman.
Beide bezettingen inspireerde Lovano blijkbaar om in zijn verleden te duiken, want hij speelde maar liefst drie eigen nummers uit zijn oude plaat ‘From the Soul’ uit 1990, die dichter aanleunden bij de free jazz van Coleman dan zijn recentere, meer ingetogen werk voor het ECM-label.
Gelukkig putte hij voor beide concerten toch ook een song uit zijn mooie nieuwe platen met het Trio Tapestry. Hopelijk vraagt het festival hem na deze gewaardeerde passage volgend jaar terug als artist-in-residence, zodat we ook met dat en andere recente projecten kunnen kennismaken.
Benieuwd naar de setlists? Hieronder vind je zowat alle setlists van het hele weekend!
Setlists
Vrijdag
Boombox Experiments
Miscellaneous
Ulysses
Ted Talk
Ancient
Bubble Beat
Cleo
Pointless
Ritmica
ECHT!
Phonemica (Up High Collective)
Charlier
R2D2
Compressor
500gr
Ivy Chill
Dunes
Champi
Ambient
Aphex Dub
Stepping Stone (Nathan Fake)
Msmsmsms (Sophie)
Bass FD
Mobius Streak (Hiatus Kayote)
Degrees of Light (Taylor McFerrin)
Dans Dans
Cinder Bay
Naiad
Blue Silver
The Sicilian Clan (Ennio Morricone)
Ravine
Take a Close Look
Shell Star
Au Hasard
Portico Quartet
With Beside Against
Signals in the Dusk
Current History
Beyond Dialogue
Dissident Gardens
Endless
Ways of Seeing
A Luminous Beam
City of Glass
STUFF.
Cumulus
Kwibus
Honu
Cigogne
Ice Viper (Hudson Mohawke)
OB499
Kairos
Axolotl
Strata
Finding Mu
Waksi
Galapagos
Fulina
Zaterdag
John Ghost
Black Chamber
The Rabbits
Deconstructing Hymns
Fallen Colony
Time Traveler
Day 1.2
Airships Are Organisms
Reservoir Ghosts
F#
As If We Were Mountains
Wintersleep
Mont Kemmel 5
Memory/Places
Malaby / Dumoulin / Ber
(Impro)
Kris Defoort invites
Dag Wouter! Dag Han!
Blues Is on the Way
Anoraxia
Reflections (Monk)
Trinkle Tinkle (Monk)
MiXMONK
Who’s Bridge (Mischa Mengelberg)
Do Me a Favor (Monk)
Ba-Lue Bolivar Ba-Lues-Are (Monk)
Aren’t We All (Joey Baron)
Onkish (Robin Verheyen)
You Go to My Head (J. Fred Coots)
Alberte (Bram De Looze)
Open to Interpretation (Robin Verheyen)
Just You Just Me (Jesse Greer)
Eronel (Monk)
John Zorn / Laurie Anderson / Laura Cromwell
(Impro)
Zondag
Overseas ‘Tamam Morning’ feat. Harmen Fraanje
Memory of the Trees
Istanbul Kidz 1
Istanbul Kidz 2
Istanbul Kidz 3
Giacomo Casanova
Tamam Morning
Long Nekriz
Michel Portal #MP85
African Wind
Full Half Moon
Miro Miro
Armenie
Jazzoulie
Desert Town
Split the Difference (Nils Wogram)
Mr. Pharmacie
No Hay
Cuba Si Cuba No
Youn Sun Nah
Traveller
Calypso Blues (Nat King Cole/Don George)
Asturias (Isaac Albeniz)
In My Heart
Sans Toi (Michel Legrand/Agnes Varda)
God’s Gonna Cut You Down (Traditional, arrangement by Johnny Cash)
Hallelujah (Leonard Cohen)
Enter Sandman (Metallica)
Invincible
Momento Magico
Summertime (George Gershwin)
Jockey Full of Bourbon (Tom Waits)
Isn’t It a Pity (George Harrison)
Stefano di Battista
Cosa Avete Fatto A Solange? (What Have You Done To Solange?)
Peur Sur la Ville (Fear Over The City)
La Cosa Buffa (La Cosa Buffa)
Veruschka (Veruschka)
Deborah’s Theme (Once Upon A Time In America)
Metti, Una Sera A Cena (Metti, Una Sera A Cena)
Novecento
Flora
The Good, The Bad And The Ugly (The Good, The Bad And The Ugly)
Gabriel’s Oboe (The Mission)
Anouar Brahem
The lover of Beirut
Dance with Waves
Stopover at Djibouti
The Astounding Eyes of Rita
Galilée Mon Amour
Waking State
For No Apparent Reason
Al Birwa
Halfaouine
Maandag
Lara Rosseel Band
Fishes Dishes
Tree
Groove in D
Blues 65
De Grote Vrouw en de Olifant
Present
La Suite
Paneros
Without Water
Andrew B
West
A l’Ouest
Pete Agora’s Trio feat. Joe Lovano
As It Should Be
Le Petit Opportune
The Call
29 on the 29th
Our Daily Bread
Dream on That
Lines and Spaces
The Dawn of Time
Philip Catherine ‘Two Pianos’
Lover Man (Jimmy Davis)
Letter From My Mother
Méline
Virtuous Woman
Louisella
Dance for Victor
Pendulum
Joe Lovano Trio
Forth Worth
All Twelve
Evolution
Big Ben
It’s Easy to Remember(Rodgers/Hammerstein)
Mystic Drum Song
Spiritual (John Coltrane)
Lonely Woman (Ornette Coleman)
As It Should Be
I’m All for You
Avishai Cohen Trio
Ani Maamin
The Window
Below
Intertwined
Joy
Dvash
Cha Cha
Rom
Hitragut
Seven Seas
Jazz Middelheim
Jazz Middelheim vult elk jaar een prachtig Antwerps park met jazzliefhebbers dankzij een uitgelezen selectie van bekende, uitdagende en veelbelovende muzikanten.
- Locatie: Middelheimpark, Antwerpen
- Datum volgend jaar: 12 tot 15 augustus 2022
- Voor meer informatie check je de officiële site van het festival
