Zeven redenen waarom je dit jaar ook op maandag naar Jazz Middelheim moet

We beginnen met een live-opname uit 2018, toen een kwintet geleid door Lovano en de Italiaanse trompettist Enrico Rava aan de hand van vier eigen composities en drie verrassende interpretaties meer dan een uur lang het Romeinse Parco Della Musica betoverde. Dat moet een gelukzalige avond geweest zijn: de elegante conversatie tussen de twee blazers, de occasionele kreet van waardering voor elkaars muzikale vondsten, het klaterende applaus, de gepolijste live-echo… je kan op deze plaat de avondlucht bijna ruiken.

In het Trio Tapestry speelt Lovano samen met twee fantastische muzikanten, pianiste Marilyn Crispell en drummer Carmen Castaldi, die hij allebei al jaren kent. Ze houden zich weliswaar soms best lang koest wanneer Lovano zich even laat gaan op sax, en dan klinkt het alsof hij zoals op de coverfoto in zijn ééntje staat te spelen. Maar telkens ze weer invallen lopen de rillingen over je rug.

‘Arctic Riff’, een plaat die Lovano opnam met een Pools trio, klinkt in verhouding eigenlijk veel warmer en jazzier dan het Trio Tapestry, al verscheen ook deze plaat op het ECM-label, dat van verstilling zijn handelsmerk heeft gemaakt. De plaat klinkt best modern, en toch waan je je voortdurend in een oude zwartwitfilm, eerst in een rokerige club, dan plots in een smal steegje vol grillige schaduwen. Lovano laat het niet aan zijn hart komen, en gidst je met zijn wendbare spel zo snel mogelijk de volgende bar binnen.

Op ‘Other Worlds’ voert Lovano samen met trompettist Dave Douglas het Sound Prints-kwintet aan, met daarin drummer Joey Baron die hem dit jaar ook op Jazz Middelheim zal vergezellen. De titels van de composities verwijzen naar buitenaardse reizen, en de muziek klinkt spiritueel op een manier die eerder aan Sun Ra en Pharoah Sanders dan aan ECM doet denken. (De plaat verscheen ook bij een ander label.) Er is hier meer ruimte voor solo’s, die soms rakelings langs de free jazz scheren, maar altijd netjes landen.

Het Trio Tapestry had dit jaar alweer een nieuwe plaat klaar, die wat klassieker klinkt dan de vorige, en waarop ze ditmaal ook in de verste uithoeken van hun uitdrukkingentuin het overtollige onkruid wieden. Het resultaat is minder verrassend, maar zo mogelijk nog meeslepender dan hun debuutplaat. Lovano bespeelt hier alle menselijke emoties zonder ooit sentimenteel te worden, en ook Marilyn Crispell, die een stevige voorgeschiedenis heeft in de avant-garde, bewijst dat ze goed weet waar de gevoelige snaren zitten.

Het is alleszins niet zo dat de organisatoren van Jazz Middelheim voor maandag geen piano konden vinden. Meer nog, er zullen er tijdens het voorgaande concert zelfs twee op het podium staan, één voor Nicola Andrioli, en één voor Bert van den Brink, die door de bekende Belgische gitarist Philip Catherine werden uitgenodigd voor een ‘Two Pianos’-concert. Hoe dat mogelijk zou kunnen aflopen hoor je op deze plaat, waarop van den Brink in een klein kerkje duetteert met pianist Clare Fischer.

Tot slot, en voor we het vergeten, hebt u van ons nog de eigenlijke headliner te goed. Dat is maandag Avishai Cohen, de bassist, van wie dit twintig jaar oude album onze favoriet is. In dertien zelf geschreven composities demonstreert hij niet alleen zijn brede smaak, maar ook wat een veelzijdige performer hij is. Cohen speelt niet alleen bas, maar ook piano, hij zingt, en hij verzorgde zelf de arrangementen en de productie. Wie de man al live aan het werk gezien heeft, weet dat een concert van Avishai Cohen zelden verveelt.