Rewire, naar eigen zeggen een ‘internationaal festival voor avontuurlijke muziek’, heeft altijd veel elektronica geprogrammeerd. Maar tijdens deze editie waren er ook veel organische klanken te horen, en dan vooral die van de vrouwelijke stem. Een verslag met tien persoonlijke hoogtepunten uit een onvergetelijk weekend.
1. Meredith Monk
De 79-jarige Amerikaanse componiste Meredith Monk, dit jaar focusartiest op Rewire, zette zondag bijna argeloos de toon. Tijdens een interview voor publliek vertelde ze dat toen haar recent werd gevraagd om les te geven aan muziekstudenten in Harvard haar eerste reactie was dat ze ‘echt geen zin had om hen aan knopjes te zien draaien’.
Dus liet ze de schuwe studenten – vaak tot hun eigen afgrijzen – elk individueel een vocaal stuk componeren en uitvoeren. Dat is natuurlijk al decennialang Monk’s eigen specialiteit, en dat mocht ze in de nieuwe concertzaal Amare twee keer komen tonen. Alleen al door die twee performances was een weekendticket voor Rewire een koopje.
Vrijdag bestond haar Vocal Ensemble slechts uit vijf vrouwen, veelal een dagje ouder, in niet al te flitsende outfits. Maar de precisie en de présence waarmee de dames de nu eens ontroerende, dan weer hilarische stukken van Monk al zingend en dansend ten uitvoer brachten, was bijzonder indrukwekkend. De combinatie met de Bang on a Can All-Stars op zaterdag was ook de moeite, maar wat minder samenhangend.
De focus op Meredith Monk drukte ook zijn stempel op de rest van de programmatie – er werd dit jaar beduidend meer gezongen en minder aan knopjes gedraaid op Rewire. Of de organisatie deze koerswijziging nu aanhoudt dan wel een heel ander avontuur in de steigers zet volgend jaar, wij hebben er na deze mooie editie alle vertrouwen in.
2. Caterina Barbieri
Caterina Barbieri haalde tijdens haar afsluitende concert op zondag (foto bovenaan dit stuk) ook even een koor mee op het podium, al bleef ze zelf gek genoeg helemaal stil tijdens dat intermezzo. Nochtans heeft ze zelf ook een uitstekende stem, had ze net daarvoor bewezen, tijdens het hoogtepunt van haar meeslepende set. Met soms bedrieglijk simpele synthesizerklanken die onvermijdelijk aan pioniers als Suzanne Ciani deden denken en een uitgekiende combinatie van rook en licht achter zich kreeg ze ondanks haar nogal statische performance de hele zaal op de hand.
3. Slumberland en Sainkho Namtchylak
Ook tijdens het concert van Slumberland (een alias van de Belg Jochem Baelus) en Sainkho Namtchylak, een zangeres met roots in de Russische deelpubliek Tuva, voerden de vocalen de boventoon. Uit een houten set-up met daarin onder meer een metalen hoepel, een arsenaal aan bespeelbare ijzerdraadjes (zoals die van West-Afrikaanse duimpiano’s) en een indrukwekkende batterij elektronische apparaten toverde Baelus verrassende klanken en repetitieve ritmes met onmiskenbare folkinvloeden tevoorschijn. Dat was op zich al best opzwepend, maar de onbevreesde vocale exploraties van Namtchylak veroorzaakten minstens evenveel deining in het publiek. Aan het einde stonden de tranen in haar ogen – we weten niet waarom, maar dat veel jongemannen uit haar achtergestelde geboorteregio vandaag door het Russische leger worden ingezet als kanonnenvoer was er mogelijk niet vreemd aan.
4. Grouper
Liz Harris van Grouper zat zondag in de grote nieuwe zaal van Amare quasi helemaal in het donker voor een groot scherm waarop tot abstracte patronen gereduceerde natuurbeelden te zien waren. Zoals op de foto hierboven heeft dus vermoedelijk niemand in de zaal haar gezien – en aan het einde beende ze ook meteen zonder iets te zeggen het podium af. Toch heeft ze in al haar schuchtere eenvoud, en door alle ruis die ze door de grote luidsprekertorens jaagde heen, vast heel wat gevoelige snaren geraakt in de bomvolle zaal. Hoe ongrijpbaarder en ijler ze haar songs deed klinken en hoe dieper ze haar stem begroef, hoe dromeriger en waarachtiger ze klonk.
5. Jenny Hval
Jenny Hval had zelf het gevoel dat ze niet helemaal op haar plaats stond zo laat op een zaterdagavond in een zaal vol danslustige festivalgangers, maar het publiek dacht daar duidelijk anders over. De band werd aan het einde zelfs teruggeroepen voor een ongepland bisnummer. Nochtans was dit een nogal gewoon rockconcert, met vooral de eerder traditioneel gearrangeerde songs van Hval’s laatste plaat (met huiselijke onderwerpen als het kopen van een hond tijdens de lockdown) en zonder de performance-elementen die ze vroeger al eens in haar concerten verwerkte. Soms leek Hval een beetje lusteloos door de lange gangen van haar eigen songs te dwalen, afgeleid – zoals wij – door de drukke visuals op de achtergrond. Maar langzaam maar zeker lokte ze ons toch haar eigenzinnige universum binnen. Bonuspunten voor de mooie samenzang met toetseniste Jenny Berger Myhre (dank voor de naam, @shffl!).
6. Anna Meredith
Anna Meredith werd vanwege haar verdiensten bij het BBC Scottish Symphony Orchestra gekroond tot lid van de Order of the British Empire, maar bewandelt vandaag heel andere paden. Op Rewire kwam ze uiterst uitbundig demonstreren wat er gebeurt als iemand met een dergelijke muzikale achtergrond ook eens gewoon lol wil trappen. Fragmenten uit het platste van de popmuziek werden samengeklutst tot entertainende maar eigenaardige songs die soms eindeloos opbouwden zonder ooit los te barsten, of die zo tekeergingen dat dansen alsnog ingewikkeld werd. Op het einde zorgde ze voor onverwacht uitgelaten taferelen toen ze er nog een medley met ‘cheesy songs’ achteraan gooide, van Daniel Bedingfield via ABBA en Carly Rae Jepsen tot ‘Dragostea Din Tei’, met bijbehorende choreografietjes. Als je daarmee Rewire kan doen dansen, kan je volgens ons ook op Lowlands een tent afsluiten.
7. Jana Rush
Ook Jana Rush permitteerde zich midden in de nacht van zaterdag op zondag één cheesy song, een footworkremix van ‘Sweet Dreams’ van Eurythmics die niet zo heel goed paste bij wat voorafging of nog volgde. Maar verder was haar set de beste van het hele weekend. Rewire heeft een beetje de reputatie van een festival waarop veel mensen tijdens concerten vooral over hun kin wrijven, maar tijdens deze laat-pandemische editie werd er vol overgave gedanst, niet in het minst op de hyperkinetische, vuilgebekte tracks die Rush schijnbaar onbewogen in de mix gooide. Het best vonden we die wanneer er, zoals op haar laatste plaat, verrassende freejazzsamples in opdoken. Ook in dat genre heeft haar thuisstad Chicago een traditie, en we zijn heel benieuwd waar deze nieuwe synthese verder toe zal leiden.
8. Jameszoo’s Blind Group
De Nederlander Mitchel Van Dinther, beter bekend als Jameszoo, mocht het festival vrijdag in het Theater aan het Spui aftrappen met zijn Blind Group, waarin ook organist Niels Broos speelt. Dat deed de band voortreffelijk, door het soort jazzy elektronica-experimenten die producers als Flying Lotus doorgaans grotendeels op hun computer in elkaar knutselen hier helemaal live uit hun instrumenten te wringen. De voorgeprogrammeerde, pianistloze piano in het midden had blijkbaar tot vlak voor het concert dienst geweigerd, maar nu leek hij perfect te functioneren: geen idee hoe ze erin slagen dat instrument halverwege een nummer perfect te doen invallen.
9. Tirzah
Tirzah kreeg vrijdag ruggensteun van Coby Sey, nu officieel lid van de band, die op het festival ook een soloset speelde. Hij kweet zich niet alleen voortreffelijk van de taak om Mica Levi’s producties live weer tot leven te wekken – zelfs als daar pakweg een rol aluminiumfolie voor nodig was – maar gooide geregeld ook zijn eigen mooie stem in de strijd. Daardoor kwamen de gezongen overpeinzingen van Tirzah, die ook op het podium vaak een beetje in gedachten verzonken leek, veel beter tot hun recht. Zo leidden ze ons samen langzaam maar zeker de nacht in, terwijl Kevin Martin van The Bug al in de coulissen stond te kijken. Hopelijk maken die twee samen eens een song.
10. The Bug en Kode 9
Vrijdagnacht werden we getrakteerd op het oorverdovende soundsystem van The Bug, die – het kan ook aan onze leeftijd liggen, of aan het feit dat hij volgende week ook op Roadburn speelt – elke keer we hem horen weer wat luider speelt dan de vorige keer. Af en toe moesten ook zijn trouwe handlangers Flowdan en Manga Saint Hilaire even over hun schouder kijken wanneer de door rook omgeven producer wel heel veel lawaai maakte, maar de publieksrespons was er niet minder om.
Dis Fig – nog een mooie vrouwenstem, die recent een heel album opnam met The Bug – had helaas op het laatste moment afgezegd voor zijn set, maar dat maakte het festival goed door na afloop nog een dj-set van niemand minder dan Hyperdub-labelbaas Kode9 in te lassen. Dankzij het uitstekende geluid in het Paard miste geen enkele van de tracks in zijn vingervlugge mix zijn effect, zelfs niet toen hij er om God weet welke reden de vocals van George Benson’s ‘Give Me the Night’ overheen mikte.
Met deze twee artiesten – die 15 jaar geleden vanuit Londen de hele elektronische muziekscene deden daveren – werd het een nostalgische openingsnacht, waarin we eindelijk nog eens konden dansen tot buiten de eerste vogels alweer floten.
