Afgelopen weekend was Festileaks op Øya Festival 2023 in Oslo, Noorwegen. Door een aantrekkelijke line-up, bezoekje aan Oslo, en een op papier uitmuntend georganiseerd festival waren de verwachtingen hoog. De torenhoge verwachtingen werden ingelost, en Øyafestivalen is daarmee een dikke aanrader voor festivalgangers. Let wel op: de prijzen, sfeer en algemene omgang op het festival verschilt meer van Nederlandse festivals dan je zou denken.
Het Noorse Øyafestivalen 2023 is het grootste alternatieve indie festival van Noorwegen. Net als Flow Festival in Helsinki, dat in hetzelfde weekend plaatsvindt, Primavera Sound in Barcelona en All Points East in Londen is het een typisch stadsfestival. Dat wil zeggen dat het een festival zonder camping is, waarbij het festival hét uithangbord van de culturele sector in Oslo is, en de hipste mensen naar het Tøyen park trekken. Festileaks werd daags na het noodweer met overstromingen in Noorwegen vier dagen lang getrakteerd op unieke shows, zag opkomende (Noorse) sterren schitteren, dompelde zich onder in het hippe doch tamme(re) publiek en moest een halve nier verkopen om de trip te bekostigen.
Benieuwd naar het festival van de toekomst? Neem je spaargeld dan en neem het vliegtuig naar Oslo voor Øya festival, waar ze het al goed voor elkaar hebben. Zo excelleert het festival al jaren op diversiteit – op meerdere manieren. Daarnaast hebben de meeste festivals nog altijd moeite om groen te zijn, maar Øya draait op hernieuwbare energie, biedt voornamelijk duurzaam eten en pakt uit als het gaat om recyclen, en het promoten van het milieu. Een voorspelbare of eenzijdige line-up? Øya zet het beste van eigen bodem in de schijnwerpers, kiest daarbij unieke internationale acts, en geeft grote namen uit eigen land een plek.
Smeltkroes: unieke boekingen en opkomende acts
Vergeet de standaard copy-paste formats van het merendeel van de festivals. Het festival kent een groeiende reputatie op het gebied van gender- en genrediversiteit. Op het festival in het centrum van Oslo is een unieke combinatie van internationale sterren, grote Noorse acts, en opkomend talent (van eigen bodem) te vinden. Wat dat betreft voelt het festival qua programmering als een mix van Best Kept Secret, Lowlands en Eurosonic Noorderslag. Zo schitteren internationale artiesten als Blur, Lorde (met maar zes Europese shows), boygenius (met hun eerste Europese show ooit), Moderat en Caroline Polachek op de line-up. Aangevuld met andere internationale artiesten als Viagra Boys, Shygirl, DEVO, Amyl and the Sniffers, Snail Mail, Dry Cleaning en Jacob Banks is het een walhalla voor indie-liefhebbers.
Naast de internationale acts zijn er ook genoeg artiesten uit eigen land op de line-up te vinden. Zo barst het van de opkomende en veelbelovende artiesten zoals Synne Sørgjerd, ARY en Bo Milli. Maar ook grote namen als Susanne Sundfør, Nils Bech, Jonas Benyoub en Lars Vaular verwennen het Noorse publiek. De Zweed Håkan Hellström en Sigrid sluiten zelfs een festivaldag af. De Noorse popster deed dat overigens op fenomenale wijze.
Biertjes, shots en vega gerechten
Øya festival is dé pionier op het gebied van duurzaamheid en milieu-initiatieven op festivals. Dat valt dan ook meteen op wanneer we ons eerste rondje voor een festivalhap maken. Een gerecht met vlees is echt een uitzondering, en de meest veelbelovende gerechten staan op de menu’s. Voor een gerecht moet je dan wel – vergeleken met Nederlandse festivals – diep in de buidel tasten. Een falafel wrap voor ruim €13,- is de beste value-for-money die wij tegenkwamen. Voor fish and chips of een bonen-burger van 130 gram ben je zo’n €17,- kwijt, en de porties waren niet om over naar huis te schrijven.
Op een festival hoort een biertje er voor de meeste mensen ook bij. Voor een biertje van 0.5L was je iets meer dan €10,- kwijt. Hoewel dit als absurd veel klinkt, hadden wij meer verwacht, als we de prijzen met Nederlandse festivals vergelijken. De prijs voor een wijntje of biertje weerhoudt de Noren overigens niet om flink door te drinken. Aan het einde van de festivaldag zijn veel mensen stomdronken.
Publiek als geen ander festival
Dat brengt ons bij het publiek van het festival. Wie gaat er eigenlijk naar Øya festival in het Tøyen park in Oslo? Op het eerste oog zijn het vooral de hippe mensen uit de stad die naar het festival gaan. Hoewel het merendeel geïnteresseerd lijkt in de muziek, valt ook op dat veel mensen elkaar kennen en is het voor een deel ook zien en gezien worden. Wellicht verklaart dat ook waarom de sfeer bij veel shows erg tam is. Zo loopt bij Lorde het halve veld leeg, al kan dat ook aan de tegenvallende show liggen. Maar ook bij energieke acts die wel leveren, zoals Moderat en Blur is er maar weinig beweging. “You have been very mellow”, zegt Damon Albarn zelfs na ‘Coffee & TV’. “We have been very mellow too up to this point, but I am taking my jacket off now”, vervolgt de zanger van Blur.
Daar staat tegenover dat het Noorse publiek heel goed gaat op acts van eigen bodem. Bij Håkan Hellström staat het hele veld vol met dansende mensen en heeft iedereen plezier, ondanks knettervalse tonen op zijn tijd. Bij Sigrid zijn heuse moshpits, en ook Lars Vaular en Jonas Benyoub laten de tent uit zijn voegen barsten. Later op de dag geraken steeds meer Noren ook dronken, waardoor ze van introverte en gesloten personen 180 graden draaien. Van de ene kant doet het publiek niemand iets kwaad en is iedereen erg gemakkelijk, aan de andere kant zou iets meer beweging en sfeer geen kwaad kunnen.
Locatie
Øyafestivalen vindt plaats in een kleine maar indrukwekkend park, middenin in het centrum van de stad. Het Tøyen park biedt een waanzinnig terrein dat zich perfect leent voor een festival. Op zo’n 1,5 kilometer van het centraal station, en pal naast een metrostation is de bereikbaarheid ideaal. Daarnaast kent het park een glooiend landschap, waarbij het hoogteverschil perfect gebruikt is. Last van de lange Europeanen voor je? Op Øya festival heb je – door het hoogteverschil – vanuit elke positie goed zicht.
Met Amfiet en Vindfruen kent het festival twee grote openlucht podia die naast elkaar staan. Daarnaast is er de Sirkus-tent, een tent voor 3.000 a 4.000 mensen. Met de Bibliotheket en Hagen stage kent het festival ook nog mooie podia voor de beginnende en opkomende artiesten. Wie meer van de elektronische muziek is kan zijn of haar ei kwijt bij de Klubben stage. Na 23:00 is er nog een Øya natt programma bij 8 tot 16 podia in het centrum, afhankelijk van de dag.
City trip naar Oslo
Doordat het festival van woensdag tot en met zaterdag plaatsvindt, en er dagen zijn dat internationale acts pas later op de dag beginnen, is er meer dan genoeg ruimte om de stad Oslo te verkennen. De stad is knus maar heeft veel culturele activiteiten te bieden. Zo zijn er tal musea, kun je fjordentrips maken, en zit je in no-time in de natuur. Hoewel je goed op je zuurverdiende euro’s moet letten, is er in elke prijsklasse iets te doen, en hoeft Noorwegen helemaal niet zo duur te zijn. Een aanrader is om een paar dagen langer te gaan en het binnenland in te trekken.
Øya festival 2023 is een festival dat enorm goed georganiseerd is en dat een belangrijke pion in het Europese festivallandschap is. Met een unieke programmering, prachtige locatie en mogelijkheden het te combineren met een trip naar Noorwegen is het zeker een aanrader!
