Het is bijna november en dat betekent dat de komende periode weer de nodige festivals hun line-up bekendmaken. Een act die we daar naar alle waarschijnlijkheid niet tussen zullen zien staan is U2. De band verkoopt het ene na het andere stadion uit en lijkt te groot te zijn geworden voor de festivals. We nemen je mee in de metamorfose van een schoolbandje uit Dublin dat zich ontwikkelt tot een van de grootsten in de muziekgeschiedenis.
Onlangs bevestigde U2 maar weer eens dat na bijna 50 jaar de band nog altijd garant staat voor spektakel. De heren openden met een concert de Sphere, de gloednieuwe evenementenhal in Las Vegas. Met deze state-of-the-art locatie, die circa 2,3 miljard kostte, weten ze wel raad. Met het nieuwe nummer ‘Atomic City’ en een berg hits op zak beklommen Bono en co. het podium. Het leverde indrukkende beelden op. Tot en met februari 2024 staat de band nog veelvuldig in de Sphere, in totaal 36 keer. De eerstkomende tien optredens daarvan (capaciteit: zo’n 20.000 bezoekers per show) zijn al uitverkocht.
Feedback
Het begon allemaal in 1976 op de Mount Temple Comprehensive School in Dublin, waar een 14-jarige Larry Mullen Jr. een flyer ophing aan het notitiebord. De tiener zocht mensen om samen rock ‘n’ roll mee te spelen zodat hij zijn nieuwe drumstel kon gebruiken. Onder meer Dave Evans (aka The Edge) en Paul Hewson (aka Bono) meldden zich. Die laatste gaf aan dat hij kon gitaarspelen en zingen, wat Mullen Jr. allebei niet kon. Uiteindelijk liet hij de gitaar al gauw staan om zich volledig toe te leggen op de zang. Ook bassist Adam Clayton voegt zich bij de groep, net als Dik Evans (de oudere broer van Dave), Ivan McCormick en Peter Martin. ‘Het was voor ongeveer tien minuten The Larry Mullen Band, totdat Bono binnenkwam en iedere kans op gezag die ik had verdween’, zegt Larry Mullen Jr. er jaren later over.
De groep komt uiteindelijk tot de naam Feedback, waarmee de eerste optredens gespeeld worden. Dat gebeurde al in een kleinere bezetting. Peter Martin en Ivan McCormick verlieten namelijk binnen enkele weken de band. Het overgebleven vijftal debuteerde tijdens een talentenshow van de school. In een set van tien minuten speelden de jongens ‘Show Me The Way’ van Peter Frampton, ‘Bye Bye Baby’ van Bay City Rollers en een medley van de Beach Boys. Hierna worden nog enkele shows gespeeld onder de naam Feedback, waarna de naam nog kort wordt veranderd in The Hype. In 1978 verlaat ook Dik Evans de band, waardoor enkel de uiteindelijke bezetting van de band overblijft. Snel daarna doopt de band zich om tot U2.
Eerste succes
In 1979 neemt U2 haar eerste EP op genaamd Three, waarmee binnen Ierland het eerste succes wordt behaald. De EP behaalt al snel de top van de hitparade in het thuisland. Een jaar later volgt de eerste single nog, ‘Another Day’, waarna de band een contract tekent bij Island Records. Datzelfde jaar wordt nog het debuutalbum Boy en de single ‘I Will Follow’ uitgebracht, dat zorgde voor een doorbraak in Ierland en het Verenigd Koninkrijk. In 1981 volgt meteen het tweede album October. Dat jaar staat U2 als enige keer op Pinkpop.
Activisme
Toch komt de echte doorbraak pas in 1983, toen het album War werd uitgebracht. Waar in eerdere jaren het geloof een belangrijke rol speelde in de teksten van U2, voerde nu de politieke betrokkenheid de boventoon. De heren scoren twee wereldhits met ‘New Year’s Day’ en ‘Sunday Bloody Sunday’, een verwijzing naar Bloody Sunday in Ierland in 1972, waar veertien ongewapende jongens en mannen werden neergeschoten tijdens een demonstratie. Het activisme blijft daarna altijd sterk voelbaar bij de muziek van U2. De band gebruikt vaak hun platform om aandacht te vragen voor issues op het gebied van onder andere armoede, mensenrechten en klimaat. Na het grote succes van War volgt een jaar later direct de plaat The Unforgettable Fire, met grote hits als ‘Pride (In The Name Of Love)’ en ‘Bad’.
Wanneer in 1985 Live Aid wordt georganiseerd om aandacht te vragen voor de hongersnood in Ethiopië, is het geen grote verrassing dat het politiek betrokken U2 van de partij is. Tijdens de show gooien de Ieren hoge ogen. Dit optreden betekent ook de definitieve doorbraak in de Verenigde Staten. In 1986 volgt daar dan ook de Amnesty International Tour, met opnieuw als doel meer bewustzijn creëren. Naast U2 staan onder meer Sting, Bryan Adams, Lou Reed en Peter Gabriel op het affiche.
The Joshua Tree & Rattle and Hum
Het verblijf in de V.S. inspireert U2 tot het maken van het album The Joshua Tree, volgens velen het beste dat de band heeft voortgebracht. De naam is een verwijzing naar de cactusachtige bomen die groeien in de woestijn in Californië. U2 ziet de boom in de woestijn als symbool van hoop in slechte tijden en in 1987 wordt het album uitgebracht. Op de plaat staan onder meer de hits ‘With Or Without You’, ‘Where The Streets Have No Name’ en ‘I Still Haven’t Found What I’m Looking For’. Van het album zijn meer dan 20 miljoen exemplaren verkocht. In juli 1987 wordt tweemaal de Kuip uitverkocht.
Bono en co. weten van geen ophouden en een jaar later volgt alweer Rattle and Hum, een album met gelijknamige documentaire over de band. Het is een combinatie van eigen nummers en covers waarop ook onder meer B.B. King en Bob Dylan te horen zijn.
Berlijn
Na een aantal vermoeiende jaren van veel nieuwe albums en bijbehorende tours, is U2 zoekende. Het lukt niet goed om een goede opvolger van The Joshua Tree te maken. In een poging nieuwe inspiratie te vinden trekt de band zich in 1990 terug in het net herenigde Berlijn, de stad waar onder meer Heroes van David Bowie werd opgenomen. De inspiratie lijkt op dat moment ver te zoeken. Mullen en Clayton willen verder op het ‘bekende’ U2- geluid, terwijl The Edge en Bono meer invloeden uit het elektronica en het industrial genre willen gebruiken. Het verschil van inzicht leidt zelfs bijna tot het einde van U2. Het is een sessie waarin de basis voor ‘One’ wordt gelegd waarin de creativiteit én het optimisme van de heren een flinke boost krijgt.
Uiteindelijk vinden de bandleden elkaar weer en in 1991 ziet het album Achtung Baby het levenslicht. Op dit album is een veel experimenteler geluid te horen dan in de voorgaande platen. Het wordt een van de best ontvangen platen die de band heeft uitgebracht.
Rock and Roll Hall of Fame
De jaren daarna blijft de band platen uitbrengen met Zooropa (1993), Pop (1997) en All That You Can’t Leave Behind (2000). Met laatstgenoemde album scoort U2 met de nummers ‘Beautiful Day’ en ‘Elevation’ voor het eerst nummer 1 hits in Nederland. Daarna wordt het een aantal jaar stil rondom de Ieren. Bono besteed veel tijd aan zijn stichting DATA, die zich inzet voor Afrika. Bovendien overlijdt zijn vader in 2001. Uiteindelijk laten de heren in 2004 pas weer van zich horen met het album How to Dismantle an Atomic Bomb.
De nummers op de plaat helpen Bono met het verwerken van de dood van zijn vader. Het nummer ‘One Step Closer’ is een voorbeeld hiervan. Het nummer komt voort uit een gesprek dat Bono had met Noel Gallagher over zijn stervende vader. Bono vroeg aan Gallagher of hij dacht dat zijn vader in God geloofde, waarop Gallagher antwoordde: “Well, he’s one step closer to knowing.” Het album wint alle 8 Grammy’s waarvoor het genomineerd wordt en in 2005 wordt U2 opgenomen in de Rock and Roll Hall of Fame.
Songs of Surrender
In de jaren daarna blijft U2 albums uitbrengen. Zo werd in maart dit jaar nog Songs of Surrender uitgebracht, waarin veertig nummers van de band opnieuw zijn opgenomen in nieuwe versies. Voorlopig is de band dus nog enkel te zien in de Sphere. Dit doen ze met Krezip-drummer Bram van den Berg, die invalt voor Mullen die met een rugblessure kampt.
Ondanks dat er in 2021 en 2022 veel geruchten zijn over een wereldtour, is er voorlopig nog geen Europese show in het vooruitzicht. De laatste show van U2 in Nederland dateert alweer uit 2018, toen twee keer de Ziggo Dome werd gevuld. Hoog tijd voor een nieuw optreden dus. Een festivaloptreden lijkt echter sowieso niet in het vat te zitten. Het is al jaren geleden dat de band voor het laatst festivals aandeed. De Ierse rockers stonden voor het laatst op een festival in 2011, op Glastonbury.
