Iedereen volgt zijn eigen parcours op Le Guess Who?, maar de diversiteit in het aanbod was op de openingsavond indrukwekkend – en uitdagend.
Het unieke en alweer hopeloos uitverkochte festival Le Guess Who? in en rond TivoliVredenburg in Utrecht meandert steeds verder weg van de mainstream. De openingsavond trok zich donderdag kronkelend, ronkend en bonkend op gang.
In Ronda waren de eerste klanken afkomstig van de Londenaar Wu-Lu , die zich ergens in de woestenij tussen King Krule, Sleaford Mods en Turnstile ophouden, met humeurige songs als onvoorspelbare windvlagen. ‘You good, yeah? We’re just warming,’ drukte Miles Romans-Hopcraft ons op het hart terwijl zijn opzettelijk slordige band langzaam de spanning opbouwde. ‘You got energy, yeah?’ zei hij even later, alvorens de stoppen doorsloegen. Thanks mate, dit was een ideale opwarmer.
Kalm aan
Even gas terug nemen kon in de Jacobikerk, waar radiomaker Alex Rita een rustgevend programma had samengesteld onder de naam ‘Calm roots’. Vooraan waren er dikke kussens en tapijten neergelegd voor wie de stugge kerkstoelen maar niets vond, en afromerm en YUIS zorgden voor de perfecte soundtrack. Zij zong en bespeelde keyboards en een soort zelfgebouwde theremin met roepnaam Juniper, hij blies daar op een uitgebreide collectie fluiten bezwerende deuntjes overheen.
Wadada Leo Smith en zijn zoon Lamar, die vervolgens aan de beurt waren, hadden de ‘kalm aan’-memo klaarblijkelijk niet gekregen. Vooral die laatste ging soms behoorlijk te keer op zijn gitaar, maar pa is na decennialang improviseren met andere jazzmuzikanten niet snel onder de indruk, en sneed er met zijn vlijmscherpe trompet vlotjes doorheen. Aanvankelijk was het een beetje zoeken naar de juiste balans, maar het was mooi om te zien en horen hoe ze elkaar gaandeweg steeds beter aanvoelden.
(Smaakte dit naar meer? Wadada speelt vandaag om 19:30 nog een soloset in Hertz.)
Dubs & covers
In Pandora was inmiddels dublegende Scientist aan zijn set begonnen. Vaak komen dat soort beroemde producers alleen maar wat plaatjes draaien, maar Hopeton Overton Brown is uit ander hout gesneden. Hij had zoals in de studio de vocalen, instrumenten en effecten van de klassiekers die hij draaide in verschillende kanalen van zijn mengpaneel geladen. Hiermee kon hij voortdurend klanken weghalen, toevoegen en manipuleren, in opperste concentratie. Mooi om eens live te kunnen zien hoe dub versions gemaakt wordt, al moest je daarvoor wel op de eerste rij staan.
In de Grote Zaal was de innemende en verbazend kwieke zeventiger Kahil El’Zabar aan de beurt. Zijn Ethnic Heritage Ensemble bleek aanzienlijk jonger en onstuimiger dan de naam suggereert, en hij trommelde zichzelf in het zweet alsof er iets uit zijn systeem moest. Dat bleek ook het geval toen hij vooraan het podium op een handtrommel postvatte en zijn prima zangstem inzette voor een vlammende versie van ‘Compared to What?‘, een protestsong uit 1969 die tekeerging tegen oorlog en voor toegang tot abortus. Ongelooflijk hoe relevant dit nog steeds is, verzuchtte hij.
Herrie en harpen
In Ronda heerst een heel andere vibe, want daar ontbonden The Body en Dis Fig hun duivels. Ze gebruikt alleen maar elektronica en hun eigen stemmen, maar de sfeer was die van een wel heel donker metalconcert, sinister en intens. Het avontuurlijke duo The Body deed eerder al gelijkaardige projecten met bands als Thou en Full Of Hell, Dis Fig stond eerder op Le Guess Who? met The Bug en speelde vorig jaar een fantastische drie uur durende dj-set op Dekmantel. Dit was dan misschien niet haar allerbeste passage, maar haar wendbaarheid en durf zijn bewonderenswaardig.
De afsluiter van de Grote Zaal bood alweer iets totaal anders, want daar speelden de Mauritaanse Noura Mint Seymali en haar band ten dans. Heel veel Engels spreekt ze niet en haar teksten waren al helemaal onverstaanbaar voor wie geen Arabisch kan, maar het vuur waarmee ze zong en haar traditionele harp bespeelde zette de zaal al snel in vuur en vlam. Muzikaal leek dit op wat Bombino en Mdou Moctar (uit Niger) spelen, maar met haar stembanden overklaste ze deze bedeesde heren moeiteloos.
Wie om 01:00 nog energie overhad kon boven in Pandora nog bij HiTech terecht, een trio uiterst onbeleefde maar onweerstaanbaar vibende rapper-producers uit Detroit die op Amsterdam Dance Event ook al de boel op stelten zetten. Ook daar wist het onvermoeibare publiek van dit festival wel raad mee, en toen King Milo dan ook nog de zaal in kwam, kookte de boel al snel helemaal over. Een bijna desoriënterend diverse openingsdag was dat, maar zo hebben ze het bij Le Guess Who? natuurlijk het liefst.
Le Guess Who? 2025
