De doorgang van Lowlands 2021 hangt aan een zijden draadje. Sinds bekend werd dat evenementen tot en met 13 augustus werden afgelast vrezen Lowlands-gangers voor hun festival, dat een paar dagen daarna van start moet gaan. Hoe groot is de kans dat Lowlands doorgaat, wie bepaalt dat en hoe gaan de komende dagen en weken er uit zien?
Eén ding is zeker: als het festival echt pas op 13 augustus te horen krijgt of het door kan gaan of niet, is dat te laat. Zo ver zal het festival het niet laten komen. In een eerste reactie liet het festival al weten: “We kunnen niet iedereen nog weken aan het lijntje houden. Artiesten houden hun agenda vrij om naar Lowlands te komen, leveranciers houden personeel en materialen beschikbaar en bezoekers willen ook weten waar ze aan toe zijn.”
Tegelijkertijd zit Lowlands in een lastige (ze zeggen zelf: onmogelijke) positie. Als de overheid wél pas op 13 augustus besluit dat evenementen vanaf dan weer kunnen, kan het festival geen aanspraak maken op het garantiefonds. Immers: het festival kon ‘volgens de regels’ gewoon doorgaan. Dat betekent dat het festival zelf opdraait voor de kosten. Terwijl, als dat garantiefonds er niet was geweest, Lowlands überhaupt niet was begonnen met het organiseren. Dat vertelt festivaldirecteur Eric van Eerdenburg tegen NRC.
Artiesten gaan zelf cancellen
Als gevolg daarvan zal Lowlands voorlopig zelf niet gaan cancellen. Maar het festival kan wel imploderen. Van Eerdenburg: “Vanaf volgende week gaan alle internationale acts zelf cancelen. Dáár kunnen we niet op wachten, zeggen ze. Zij staan op het punt kosten te gaan maken bij het inhuren van crews, tourbussen, vrachtwagens en douanedocumenten.”
Hetzelfde geldt voor een cateraar die de gok niet meer durft te maken om de inkoop te doen of een uitzendbureau dat personeel moet leveren. Als alle toeleveranciers zich terugtrekken, blijft er weinig over van het evenement.
En dus zijn alle pijlen er op gericht om zo snel mogelijk duidelijk te krijgen, en niet pas rond 13 augustus. Van Eerdenburg tegen RTL Nieuws: “We zijn nu in gesprek met het ministerie of ze ons duidelijkheid willen geven. Op tijd.”
Rechtszaak
Wat mogelijk gaat helpen met het verkrijgen van die duidelijkheid, is het kort geding dat evenementenorganisatie ID&T (o.a. Mysteryland en Defqon) aanspant tegen de overheid. Inmiddels voegden ruim 30 festivalorganisaties zich bij die rechtszaak, waaronder Paaspop en Zwarte Cross. Het kort geding loopt aanstaande vrijdag om 10:00 bij de rechtbank.
Inzet is doorgang van de festivals onder voorwaarden van Fieldlabs. En als dat niet kan, een uitbreiding van het garantiefonds: volledige vergoeding wanneer festivals toch niet door kunnen gaan. Als het kort geding niets uithaalt, is het in ieder geval een goed signaal richting de overheid. De druk wordt daarmee opgevoerd: zo lang onduidelijkheid is geen optie voor de sector.
Lowlands heeft zich niet aangesloten bij het kortgeding en focust zich op gesprekken met de overheid. Van Eerdenburg: “We zagen het ook bij de horeca die rechtszaken aanspande: juridisch heb je niet veel poten om op te staan. En ik denk dan ook niet dat de overheid staat te trillen op de benen.”
De insteek van beide partijen is echter hetzelfde: festivals kunnen veilig georganiseerd worden, kijk maar naar de Fieldlabs. “Onze insteek is altijd geweest: we organiseren alleen een festival met de volle capaciteit en waar we niet hoeven handhaven op 1,5 meter. De Fieldlabs hebben aangetoond dat dat kan. Het risico is vergelijkbaar met een bezoek aan de supermarkt. Als je het maar goed regelt,” aldus de organisatie.
Tegelijkertijd moet gezegd worden dat de Fieldlab-resultaten waar veel naar wordt verwezen afkomstig zijn uit een tijd zonder de deltavariant. Die is veel besmettelijker dan het origineel. Het is dus afwachten of het kabinet die resultaten wel aanneemt als hard bewijs.
Hoe nu verder?
De bal ligt dus bij de overheid. De 4 scenario’s zijn:
- De overheid geeft al eerder een toezegging dat evenementen vanaf 13 augustus zeker weer toegestaan zijn. Mogelijk tegen extra voorwaarden, zoals (vaker) tussentijds testen of verplicht testen ook na vaccinatie. In dat geval ziet het er goed uit voor Lowlands, maar een harde toezegging lijkt wel erg riskant voor de politiek.
- De overheid verruimt het garantiefonds waardoor ook festivals vlak ná de beoogde openingsdatum onder de verzekering vallen, en tegen de volle 100%. In zo’n geval kan Lowlands in ieder geval doorgaan met organiseren omdat het verzekerd is, en is het afwachten wat de besmettingen doen en op welke waarden de politiek stuurt (zijn besmettingen erg als de ziekenhuisopnamen laag blijven?). De uitstellen optie.
- De overheid verandert niet de algemene regels, maar beseft zich de culturele en sociale waarde en kiest daarom enkele evenementen uit die door mogen gaan onder Fieldlab voorwaarden. Dus niet alle events, maar een geselecteerde club die op die manier beter en intensiever gecontroleerd kan worden. Grote kans dat Lowlands daar dan bij zit.
- De overheid houdt voet bij stuk en beslist alsnog pas 13 augustus wat er daarna gebeurt. In dat geval zit Lowlands er niet in.
Het kabinet zal zich bij besluitvorming deels baseren op hoe de besmettingen zich de komende tijd ontwikkelen en wat we leren van de twee desastreuze weekends. De eerste resultaten van de toen georganiseerde festivals zijn geen goed nieuws. Verknipt Festival in Utrecht noteert meer dan 900 besmettingen, Ploegendienst in Breda 423, Chin Chin Festival in Amsterdam 118 en Stereo Sunday in Venlo 93.
De kanttekening daarbij is wel dat de factor ‘Dansen met Janssen’ hier van toepassing was en een test 40 uur oud mocht zijn. Ook is het is in geen van de gevalllen niet zeker wanneer men werd besmet: was dit op het festival zelf, al voorafgaand in een volle bus of tijdens de afterparty in een kroeg? In zoverre kun je dus niet spreken van een evenement dat plaatsvond ‘volgens de Fieldlab voorwaarden’, wat nu wel de inzet is van bijvoorbeeld het kortgeding van ID&T. Dat biedt op z’n minst een tegenargument voor wie zegt dat festivals ‘blijkbaar’ niet veilig georganiseerd kunnen worden.
Wanneer weten we meer?
Het kort geding van vrijdag kan mogelijk al wat verhelderen, maar Lowlands hamert vooral op de laatste week van juli. Eerder werd in het programma Op1 de datum 22 juli genoemd door de festivaldirecteur, bij RTL Nieuws 26 juli. Het is hopen op informatie vanuit de overheid voor die tijd, anders zal het festival de stekker eruit moeten trekken uit druk van artiesten en leveranciers.
Tot dat moment zal Lowlands ervan uitgaan dat ze doorgaan: dat is de enige optie die ze hebben. Dit statement wordt kracht bijgezet door de bekendmaking van het kunstprogramma afgelopen week:
Zo kan je je dit jaar vergapen aan onder anderen de audiovisuele installatie ‘Onrust’ van voormalig Opgezwolle-rapper Sticks en producer en mede-Zwollenaar Kubus. Ook is er een prachtige installatie van de Rotterdamse kunstenaar Daan Roosegaarde te vinden in Biddinghuizen, genaamd ‘Urban Sun’. Deze kunstige lichtbundel is een van de betere innovaties om veiligere openbare ruimtes te creëren tijdens de pandemie. Naast deze twee installaties is er nog veel meer prachtigs te vinden op Lowlands, check de website voor het volledige kunstprogramma.
Lowlands 2021 From Home
Dit weekend geen Lowlands. Alweer. Dat hakt erin, maar aan ons allen de taak om de vibe van het door ons zo geliefde polderfestival springlevend te houden. Het is dus (toch nog) Lowlands-week op Festileaks. We pakken de hele week uit met tal van specials rondom Lowlands: van een online escape room, via een reeks terugblikken en artiest spotlights tot een verkiezing naar de beste LLine-up ooit. Share the LLove!
Lowlands 2021
