Op 7 juli is het éindelijk weer tijd voor het North Sea Jazz festival. Om je helpen de weg te vinden in de honderden artiesten op het programma zijn hier 50 platen die je zeker nog moet horen voor Ahoy weer de deuren voor ons opent. In deel 2 van deze chronologische lijst zoomen we in op recentere platen. In deel 1 doken we diep in de discografieën van de meest iconische artiesten op de line-up.
Meteen meeluisteren tijdens het lezen?
Check de ‘NSJ 50’ lijst op Spotify! →
26. Erykah Badu – New Amerykah, Pt. 1: 4th World War (2008)
Erykah Badu’s bekendste plaat is en blijft Baduizm uit 1997, maar haar beste is deze. Op ‘Master Teacher’ herintroduceerde ze bijna 15 jaar geleden de oude term ‘woke’ bij een nieuwe generatie. Verbazend is dat ze in dat nummer een sample gebruikt van ‘Freddie’s Dead’ van Curtis Mayfield, terwijl de dood van Freddie Gray onder de knie van een politieman pas in 2015 het vuur aan de lont zou steken. Ook muzikaal was ze er vroeg bij – de toen nog onbekende Steve ‘Thundercat’ Bruner (ook op North Sea Jazz!) speelde heel wat baslijnen in.
Live-favorieten: ‘The Healer’, ‘Me’, ‘My People’
27. Eliane Elias – Something for You (2008)
Pianiste Eliane Elias heeft altijd een boontje gehad voor Bill Evans, wat haar inspireerde tot deze plaat vol nummers die hij schreef of opnam. Maar haar echte grote liefde is bassist Marc Johnson, die in Evans’ allerlaatste trio speelde, en zich al jaren haar echtgenoot mag noemen. Ook op North Sea Jazz zullen ze weer samen te horen zijn, en hopelijk hernemen ze dan enkele van deze prachtige nummers. Schrik niet als ook Herbie Hancock plots het podium opwandelt, want met hem nam ze in 1994 voor de plaat Solos & Diets zes heerlijke duetten op.
Line-up: Eliane Elias, Marc Johnson, Joey Baron
28. Christian McBride & Inside Straight – Kind of Brown (2009)
Bassist en radiopresentator Christian McBride is veelgevraagd als sideman, maar dit jaar brengt hij nog eens zijn eigen kwintet Inside Straight mee. De onbezorgde baslijnen, luchthartige saxofoon en de parelende vibrafoon op de openingstrack roepen de sfeer op van de soundtrack die Herbie Hancock in de jaren 60 maakte voor de hippe film Blow-Up. Maar de band toont zich best veelzijdig, met een walsje hier en een streepje samba daar, klassiek maar nooit oubollig. Perfect om zaterdag op North Sea Jazz de zomernacht in te zetten.
Live-favorieten: ‘Starbeam’, ‘Used ‘Ta Could’, ‘Brother Mister’
Line-up: Christian McBride, Steve Wilson, Eric Reed, Warren Wolf, Jr., Carl Allen
29. Vijay Iyer Trio – Historicity (2009)
De debuutplaat van het Vijay Iyer Trio was één van de opwindenste pianotrioplaten in jaren. In zijn vloeiende maar abrupte stijl, nog in de verf gezet door de begeleidende breakbeats van drummer Marcus Gilmore, maakte Iyer niet alleen indruk met eigen composities, maar ook met verrassende versies van onder meer ‘Galang’ van M.I.A. Hopelijk heeft zijn nieuwe trio (met bassiste Linda May Han Oh en drummer Tyshawn Sorey) er zo ook een paar in petto.
Live-favorieten: ‘Historicity’, ‘Galang’, ‘Mystic Brew’
Line-up: Vijay Iyer, Stephan Crump, Marcus Gilmore
30. Robert Glasper Experiment – Black Radio (2012)
Sinds hij tien jaar geleden met Black Radio een nieuwe synthese tussen jazz en R&B realiseerde is Robert Glasper een graag geziene gast op North Sea Jazz, een festival dat beide genres een warm hart toedraagt. Samen met Erykah Badu blaast hij hier de moegezongen standard ‘Afro Blue’ nieuw leven in, maar ook ‘Smells Like Teen Spirit’ krijgt een indrukwekkende jazzy remake. Benieuwd of la Badu zaterdag na haar eigen set nog even dag zal komen zeggen. Ledisi, die hier ‘Gonna Be Alright’ zingt, brengt op het festival hulde aan Nina Simone.
Live-favorieten: ‘Afro Blue’, ‘Smell Like Teen Spirit’, ‘Gonna Be Alright’
Line-up: Robert Glasper, Casey Benjamin, Derrick Hodge, Chris Dave
31. Hiromi – Spark (2016)
De hypergetalenteerde Japanse pianiste Hiromi stond voor het eerst op North Sea Jazz in 2004, maar lijkt met elke passage te groeien. De laatste keer trad ze aan met haar eigen trio, met deze fonkelende plaat onder de arm. Haar ontzaglijk snelle spel doet haar vinnige composities sprankelen, maar ze vervalt gelukkig nooit in goedkoop spektakel. Hiromi combineert haar piano vaak met synthesizers, waardoor het heerlijke ‘What Will be, Will Be’ ook aan Herbie Hancock doet denken, zij het in fast-forward. Dit jaar brengt ze enkel een strijkkwartet mee.
Live-favorieten: ‘Spark’, ‘In a Trance’, ‘Take Me Away’
Line-up: Hiromi, Anthony Jackson, Simon Phillips
32. Vijay Iyer Sextet – Far From Over (2017)
Dit jaar komt Iyer dus langs met zijn nieuwe trio, waarmee hij vorig jaar de prima plaat Uneasy uitbracht. Maar wij willen hier graag nog even de aandacht vestigen op deze plaat met een sextet waarmee hij in 2018 op North Sea Jazz een schandalig heet zijzaaltje in Ahoy deed overkoken. De blazers zal je moeten missen, maar de veelzijdige drummer Tyshawn Sorey, die de band hier onvermoeibaar voortstuwt en bij de les houdt, zal er gelukkig wel bij zijn. Fingers crossed dat er alsnog een uitgeklede versie van ‘Good on the Ground’ inzit.
Live-favorieten: ‘Poles’, ‘Nope’, ‘Down to the Wire’
Line-up: Vijay Iyer, Steve Lehman, Mark Shim, Graham Haynes, Stephan Crump, Tyshawn Sorey
33. Cécile McLorin Salvant – Dreams and Daggers (2017)
Dit was de doorbraakplaat voor de weergaloze zangeres Cécile McLorin Salvant, die in 2010 de Thelonious Monk Jazz Vocal Competition won. Bijna twee uur lang serveert ze haar favoriete songs, soms live opgenomen in de Village Vanguard in New York, soms in de studio. Daaruit spreekt een voorliefde voor teksten over vrije vrouwen als ‘Never Will I Marry’ van Frank Loesser en ‘Wild Women Don’t Have the Blues’ van Ida Cox. Indrukwekkend hoe ze hier balanceert tussen speelsheid en beheersing. Maar wacht tot je haar live aan het werk ziet!
Live-favorieten: ‘Never Will I Marry’, ‘Nothing Like You’, ‘Let’s Face the Music and Dance’
Line-up: Cécile McLorin Salvant, Aaron Diehl, Sullivan Fortner, Paul Sikivie, Lawrence Leathers
34. Cécile McLorin Salvant – The Window (2018)
Dreams and Daggers was een behoorlijk indrukwekkende staalkaart van wat Cécile McLorin Salvant live in haar mars heeft. Maar het hoogtepunt was het aangebrande nummer ‘You’ve Got to Give Me Some’, begeleid door de speelse piano van Sullivan Fortner. Dat vond de zangeres blijkbaar zelf ook, want haar volgende plaat The Window nam ze helemaal alleen met hem op. Op North Sea Jazz wordt het duo dit jaar uitgebreid tot een kwintet. Benieuwd of de zangeres ook hen zal weten te bespelen zoals ze dat live vaak met Fortner doet.
Live-favorieten: ‘Wild Is Love’, ‘Ever Since the One I Love’s Been Gone’, ‘Somewhere’
Line-up: Cécile McLorin Salvant, Sullivan Fortner
35. Marion Rampal – Bye-Bye Berlin (2018)
Op North Sea Jazz is zangeres Marion Rampal dit jaar te zien met saxofonist Archie Shepp en pianist Jason Moran. Die brachten vorig jaar met z’n tweeën de plaat Let My People Go uit waarbij ze live klaarblijkelijk enige vocale ondersteuning kunnen gebruiken. Op basis van deze plaat is Rampal daarvoor uitermate geschikt – de manier waarop ze hier in drie talen het Berlijn van de jaren twintig nieuw leven inblaast, daar kan zelfs Marlene Dietrich zaliger een puntje aan zuigen. Getuige daarvan: twee songs uit haar bekende film A Foreign Affair.
36. Makaya McCraven – Universal Beings (2018)
Universal Beings was een mijlpaal in de moderne jazz. Drummer Makaya McCraven nam jamsessies op met vier verschillende bands in vier wereldsteden en knipte en plakte die vervolgens tot een staalkaart van het allerbeste wat het genre vandaag te bieden heeft. De invloed van de hiphop is vaak onmiskenbaar, en op het heerlijke ‘Suite Haus’ komt zelfs de house om de hoek kijken. Bassist Junius Paul die hem in Chicago vergezelde zal er ook op North Sea Jazz bijzijn. Hopelijk halen ze de onweerstaanbare Afrofunkjam ‘Atlantic Black’ nog eens boven.
Live-favorieten: ‘Atlantic Black’, ‘Young Genius’, ‘Black Lion’
37. Kris Davis – Diatom Ribbons (2019)
Pianiste Kris Davis ontvangt dit jaar op North Sea Jazz de Paul Acket Award die op elke editie wordt uitgereikt aan ‘aan een artiest die een breder publiek verdient voor zijn of haar buitengewone muzikale kwaliteit’. Haar discografie is al goedgevuld, maar deze plaat uit 2019 was een voorlopig hoogtepunt, en tot onze grote vreugde komt ze met min of meer dezelfde band haar award vieren. Die bevat behalve enkele uitstekende muzikanten ook turntablist Val Jeanty, die al in de openingstrack met de opname van een interview met Cecil Taylor aan de haal gaat.
Line-up: Kris Davis, Tony Malaby, Ches Smith, Trevor Dunn, Terri Lyne Carrington, Val Jeanty
38. Avishai Cohen & Yonathan Avishai – Playing the Room (2019)
Trompettist Avishai Cohen staat dit jaar met zijn kwartet op North Sea Jazz. Daarmee bracht hij dit jaar de plaat Naked Truth uit, en die is de moeite. Maar onze favoriet is dit album dat hij alleen met de pianist, Yonathan Avishai opnam. Die titel is goed gekozen, want zeker live bespelen akoestische muzikanten ook altijd de ruimte waarin ze optreden, en deze muziek is daarvoor perfect. Bovendien is dit een eerbetoon aan de groten van de jazz, met muziek van Coltrane en Ellington, maar ook Abdullah Ibrahim, Ornette Coleman en Stevie Wonder.
39. Theo Croker – Star People Nation (2019)
Live speelt trompettist Theo Croker nog dolgraag post-bop, maar op zijn albums mengt hij – aangemoedigd door zijn platenlabel – steeds meer R&B door zijn jazz. Dat deden legendes als Donald Byrd en Miles Davis natuurlijk ook al, maar Croker heeft duidelijk niet alleen veel jazzfunk gehoord, maar ook de hiphoppers die dat genre gretig gesampled hebben. Op zijn nieuwe plaat spelen ook drummer Kassa Overall en saxofonist Gary Bartz af en toe mee. Die zijn allebei dezelfde dag te zien op North Sea Jazz, hopelijk komen ze even langs.
Line-up: Theo Croker, Irwin Hall, Michael King, Eric Wheeler, Kassa Overall
40. Thundercat – It Is What It Is (2020)
De baslijnen van Steve ‘Thundercat’ Bruner zijn de drijvende kracht achter heel wat opwindende muziek van anderen – van Erykah Badu via Flying Lotus tot Kendrick Lamar en Kamasi Washington. Helaas zijn hem de afgelopen jaren ook veel vrienden ontvallen – op zijn meesterwerk Apocalypse worstelde hij met het verlies van pianist Austin Peralta, op zijn recentste It Is What It Is treurt zijn zalvende falsetstem om rapper Mac Miller. Gelukkig is de muziek vaak zo eigenzinnig, verrassend en aanstekelijk dat ze je niettemin doet glimlachen.
Live-favorieten: ‘Dragonball Durag’, ‘Interstellar Love’, ‘I Love Louis Cole’
41. Lianne La Havas (2020)
De nu 32-jarige Londense zangeres en gitariste Lianne La Havas kreeg zes jaar geleden zowaar Prince over de vloer van haar deelappartement, na enkele onverwachte telefoongesprekken waarin hij haar vertelde dat hij fan was. Haar muziek is minder gevarieerd en speels dan de zijne, maar de warme, intieme sfeer die ze creëert is onweerstaanbaar. Zelfs in de Radiohead-song ‘Weird Fishes’, waarin iemand door wormen en vissen wordt aangevreten, weet ze hier de soul te vinden. Hopelijk geeft ze daar in Ahoy nog een extra jazzy draai aan.
Live-favorieten: ‘Bittersweet’, ‘Paper Thin’, ‘Courage’
42. Gregory Porter – All Rise (2020)
Zijn warme, tijdloze soulstem en inspirerende, toegankelijke songs deden Gregory Porter uitgroeien tot één van de populairste jazzzangers van het moment – in april stond hij in de Ziggo Dome. Songs als ‘Concorde’ en ‘If Love Is Overrated’ illustreren meteen waarom hij zo’n breed publiek bereikt – en waarom sommige doorgewinterde jazzfans hem wat te glad vinden. Er staan op deze plaat – zijn beste, volgens ons – ook gedurfdere songs, zoals ‘Merchants of Paradise’, over kindsoldaten. Maar zelfs die hapt eigenlijk vlotjes weg.
Live-favorieten: ‘If Love Is Overrated’, ‘Concorde’, ‘Mister Holland’
Line-up: Gregory Porter, Tivon Pennicott, Chip Crawford, Ondrej Pivec, Jahmal Nichols, Emanuel Harrold
43. Melody Gardot – Sunset in the Blue (2020)
Bijna twintig jaar geleden werd Melody Gardot met de fiets aangereden door een SUV. Tijdens een jarenlange revalidatie die ze grotendeels in bed doorbracht leerde ze zichzelf gitaar spelen (piano kon ze al). Inmiddels staat ze meer dan vijftien jaar op het podium, met donkere brilglazen tegen al te fel licht en veelal rustige, maar nooit vrijblijvende songs. Op deze plaat drijven vooral de bossa nova-invloeden boven, maar ze covert ook ‘Moon River’, dat in de film Breakfast at Tiffany’s voor het eerst gezongen werd door Audrey Hepburn.
44. Christian McBride – The Movement Revisited (2020)
Christian McBride staat dit jaar op North Sea Jazz met zijn band Inside Straight – daarover vertelden we je eerder al. Maar we willen je toch ook deze niet onthouden, een ambitieuze bigbandplaat met duidelijke gospelinvloeden waarin hij hulde brengt aan Martin Luther King, Malcolm X, Rosa Parks en Muhammad Ali. ‘Brother Malcolm’ speelde hij in 2017 al eens op Gent Jazz, maar door het aanzienlijke aantal performers op de plaat is het vermoedelijk nogal moeilijk om ermee op toer te gaan. Hopelijk zal dat in de komende jaren toch nog eens lukken.
45. James Brandon Lewis – Jesup Wagon (2021)
Saxofonist James Brandon Lewis droeg zijn recentste plaat op aan George Washington Carver, een veelzijdige Amerikaanse landbouwwetenschapper die door het magazine TIME in 1941 ‘de zwarte Leonardo’ werd genoemd. Zijn ‘Jesup Wagon’ was een mobiel klaslokaal, vernoemd naar de filantroop die ervoor betaalde. De plaat alludeert aan grootheden als John Coltrane en Ornette Coleman, maar klinkt tegelijk erg eigentijds. Op North Sea Jazz treedt Lewis aan met een kwartet waarvan alleen drummer Chad Taylor hier te horen is.
Line-up: James Brandon Lewis, Kirk Knuffke, Chris Hoffman, William Parker, Chad Taylor
46. Ben LaMar Gay – Open Arms to Open Us (2021)
Ben LaMar Gay speelt meer dan tien verschillende instrumenten op deze opmerkelijke plaat, die verdwaald lijkt in het niemandsland tussen postrock, artpop en free jazz. In de marge van het festival Le Guess Who? speelde hij vorig jaar, in het gezelschap van twee muzikanten van Irreversible Entanglements, enkel kornet, maar dat smaakte sterk naar meer. Naar North Sea Jazz komt hij met twee muzikanten die ook hier meespelen, aangevuld met een gitarist. Zowaar een instrument dat we op deze plaat nog niet gehoord hadden.
47. Joe Lovano & Dave Douglas Sound Prints – Other Worlds (2021)
Op Other Worlds voert Joe Lovano samen met trompettist Dave Douglas het Sound Prints-kwintet aan, dat op North Sea Jazz aantreedt met een nieuwe ritmesectie. De titels van de composities verwijzen naar buitenaardse reizen, en hoewel het kwintet ooit werd opgericht voor een eerbetoon aan Wayne Shorter klinkt hun muziek hier spiritueel op een manier die eerder aan Sun Ra en Pharoah Sanders doet denken. Er is op deze plaat veel ruimte voor solo’s, die soms rakelings langs de free jazz scheren, maar altijd netjes in de groove landen.
Live-favorieten: xxx
Line-up: Joe Lovano, Dave Douglas, Lawrence Fields, Linda May Han Oh, Joey Baron
48. Terence Blanchard – Absence (2021)
Ook deze bekende trompettist uit New Orleans bracht vorig jaar een eerbetoon aan Wayne Shorter, met twee heel verschillende bands: een kwintet met piano en gitaar, en een kwartet dat geheel uit strijkers bestaat. Op North Sea Jazz zal Blanchard dit jaar op zaterdag aanschuiven bij ‘artist in residence’ Herbie Hancock. Dat laat nog steeds veel opties open, want Blanchard is net als Hancock behoorlijk veelzijdig. Net als Hancock (die onder meer muziek maakte voor de film Blow-Up) schreef hij ook soundtracks, voor Spike Lee-films als Malcolm X.
Live-favorieten: ‘The Elders’, ‘I Dare You’, ‘Dark Horse’
49. Trombone Shorty – Lifted (2022)
Ook uit New Orleans, en net als Terence Blanchard af en toe te zien in de onvolprezen reeks ‘Treme’: Trombone Shorty. Die stad ademt muziek: op de albumcover houdt zijn moeder hem in de lucht tijdens één van de befaamde ‘second line’-optochten, waarin brassbands door de straten trekken en iedereen het op een dansen zet. Hoewel hij op North Sea Jazz in een grote hal staat in plaats van op straat, zal Shorty niet rusten voor zelfs de meeste stramme jazzfan zijn beste danspassen heeft bovengehaald. Met dit album kan je al een beetje oefenen.
Live-favorieten: ‘I’m Standing Here’, ‘Lifted’, ‘Might Not Make It Home’
Line-up: xxx
50. Cécile McLorin Salvant – Ghost Song (2022)
Op haar alweer meesterlijke nieuwe plaat verbreedt Cécile McLorin Salvant opnieuw haar repertoire. Openen doet ze met een spookachtige versie van ‘Wuthering Heights’ van Kate Bush, afsluiten met de Ierse traditional ‘Unquiet Grave’. Ook haar eigen ‘Thunderclouds’ klinkt folky – geen wonder dat ze dit keer ook een gitarist meebrengt naar North Sea Jazz. Maar tussendoor is er ook ruimte voor een standaard uit de Driestuiversopera, en ‘Optimistic Voices’ van de Wizard of Oz-soundtrack, waarin ze ook een song van Gregory Porter verwerkt.
Live-favorieten: ‘Ghost Song’, ‘Thunderclouds’, ‘Until’
Ontbreken enkele van deze platen nog in je collectie, en wil je ze graag kopen? Klik dan op de albumcover!
North Sea Jazz 2022
