De vorige editie van Sziget ging niet direct de boeken in als de meest succesvolle. Het Hongaarse event kwam terug uit de coronacrisis met sterk gestegen prijzen, verslechterde hygiène en vooral met heel. veel. stof. De kritiek was niet mals en dat hoorde de organisatie ook, die daarom in aanloop naar Sziget 2023 tal van verbeteringen beloofde. Het festival is inmiddels in volle gang, dus hoog tijd om de proef op de som te nemen: is er inderdaad wat verbeterd?
Toegegeven: de situatie van 2022 was ook deels een ongelukkige samenloop van omstandigheden. Inflatie en gestegen prijzen vinden door het hele continent plaats, en in de weken voorafgaand aan Sziget had Hongarije te maken met de ergste droogte in decennia. Door natuurwetten moest bovendien een deel van het eiland waar het festival plaatsvindt onaangetast blijven, wat de camping een stuk kleiner maakte en de ruimte massaler deed aanvoelen. Dat helpt, zeker na 2 jaar verplichte corona-pauze, natuurlijk niet mee.
Stof
Veruit de meeste kritiek focuste zich op de stoffigheid van Sziget 2022. Door de grote droogte in combinatie met de hete temperaturen leek het terrein regelmatig op één grote stofwolk. Niet ideaal als je een week lang aan het festivallen bent en daardoor toch al met een mindere weerstand kampt.
Het festival beloofde het hele jaar door bezig te gaan met landonderhoud en het terrein daarmee minder gevoelig te laten zijn voor zand en stof. Ook werden er verdere ‘anti stof maatregelen’ beloofd en het aantal voertuigen op het terrein sterk verlaagd, zodat minder stof kan opwaaien.
Bij aankomst op Sziget 2023 valt meteen op dat het terrein inderdaad een stuk groener en minder droog is. Waar veel stukken camping en velden vooral bestonden uit hard zand en bosachtige ondergronden, lijkt daar nu op de meeste plaatsen gras voor in de plaats gekomen – en het is nog groen ook. Het scheelt natuurlijk ook dat de weken voorafgaand aan het festival dit jaar juist vrij nat waren, waardoor het eiland op zich al minder droog is. Daarnaast rijden er wagens met waterkanonnen over het terrein, die de grond vochtig houden en zorgen dat het zand dat er wel ligt niet opwaait. Dezelfde waterkanonnen zijn ook vast op het main stage veld te vinden. Het stofprobleem op Sziget lijkt – in ieder geval op dag drie nog – opgelost.
Decoratie
Door terugkerende festivalgangers in 2022 werd opgemerkt dat er flink was gekort in de decoratie die The Island of Freedom normaal zo magisch maakt. Dus beloofde het festival: we komen in 2023 weer met meer aankleding, plus een groot aantal kunstinstallaties die onderdeel zijn van het Art of Freedom project.
En dat valt op op het terrein: overal hangen de bomen vol met lichtjes en decoratie, en er staan een heleboel kunstinstallaties op de velden rondom de stages. Duidelijk veel meer dan in 2022. Je ziet het vooral terug wanneer het donker wordt. Over het hele eiland kom je langs de paden en in de bomen kleurrijke lichtkunstwerken tegen, waar je op, onder en tussendoor kan lopen. Niet alleen een prachtig gezicht, maar voor veel Szitizens ook nog een goede toevoeging aan hun Instagram feed.
Campingplek
Nadat een groot deel van de camping vorig jaar veranderd was in een natuurreservaat, waardoor het voelde alsof er een stuk minder kampeerruimte was, beloofde de organisatie de gratis camping dit jaar uit te breiden. Daarnaast zouden de upgrade campings flink uitgebreid worden met pre-pitched tenten, tal van boutique opties en nieuwe services.
En inderdaad: wanneer we op de dag voorafgaand aan het festival aankomen, valt het meteen op dat de camping een stuk rustiger lijkt te zijn. Waar we in 2022 nog moesten strijden voor een tentplekje, is er nu zeeën van ruimte op het terrein. En zelfs wanneer je een dag later aankomt, zijn er nog genoeg schaduwplekjes te vinden om je tent op te zetten.
De upgrade opties lijken steeds meer in trek. Je tentje overal neerzetten is vet, maar je tent helemaal niet mee hoeven nemen lijken veel mensen toch ook wel fijn te vinden. In de trein spreken we al veel bezoekers die voor een pre-pitched tent of huisje op het eiland kiezen. De upgrade campings bestaan voornamelijk nog uit dit soort glamping opties, en die lijken aardig volgeboekt.
Eten
De kritiek op het eten van Sziget 2022? Het was duur, slecht van kwaliteit en er waren weinig gezonde opties. De standaarden van (zeker West-Europese) festivalgangers zijn de laatste jaren flink gestegen en waar de klassieke friet- en worstencombinatie 10 jaar geleden nog wel charmant klonk, zijn het vandaag de dag vegan en glutenvrije opties waar om gevraagd wordt.
In aanloop naar Sziget 2023 beloofde de organisatie dat er dit jaar een gevarieerder aanbod zou komen wat betreft eten. Daarnaast werd aangekondigd dat er meer aandacht besteed zou worden aan vega en gezonder voedsel en zou ieder kraampje ook minstens één budget-optie aan moeten bieden, van maximaal 2500 HUF (zo’n 6 euro).
Het aanbod is inderdaad een stuk gevarieerder en er zijn meer gezonde opties, met bijvoorbeeld Indonesische en Koreaanse gerechten, pokébowls en geheel vegan stands. Echter staat daar wel wat tegenover, want deze opties zijn over het algemeen vrij duur. Zo betaal je bijna €20 voor een wrap met een vegan vleesvervanger.
Het voedselaanbod lijkt een beetje een hit and miss. Sommige opties zijn inderdaad vrij goedkoop, maar andere blijken – vaak zonder dat je het doorhebt of verwacht – een fortuin te kosten. Zo bestelden wij per ongeluk een kale hotdog van 18 euro, en ook onderstaand spreekt boekdelen. Maar het gevarieerdere aanbod is fijn, en na een dag of twee weet je over het algemeen welke tentjes je moet vermijden qua kosten en kwaliteit (alleen dat nog onthouden na 3 cocktailemmers #notetoself).
Sanitair
Sziget maakte de laatste jaren al een transformatie van dixie-only naar steeds meer spoeltoiletten. Toch waren er in 2022 nog wat problemen mee, bijvoorbeeld door verstopte wc’s en veel campingarea’s die wel nog aangewezen waren op dixie’s.
Voor 2023 beloofde het festival voor 95% uit spoeltoiletten te laten bestaan, en ook de douche-gelegenheden uit te breiden. Ook nieuw: elk toiletblok heeft nu een plek om je handen te wassen. Dit lijkt een hele hoop te schelen. Alle wc’s zijn schoon en worden goed bijgehouden wat betreft toiletpapier en zeep. Daarnaast sta je er – behalve tijdens de mainstage piektijden – nooit in de rij, en idem geldt voor de douches (wat een verademing!). Wij zijn tot nu toe wel een paar keer een verstopte wc tegengekomen, maar dit wordt in de gaten gehouden en snel gemaakt.
Conclusie
Kortom: we kunnen dus stellen dat het festival zijn beloftes grotendeels is nagekomen, hoewel tegen een prijs. Sziget is niet meer het festival van 10 of 15 jaar geleden: het verliest daardoor misschien een tikje van z’n authenticiteit, maar comfort en luxe is nou eenmaal waar festivalgangers van vandaag om vragen. Natuurlijk scheelt het dat er geen periode van droogte aan het festival voorafging dit keer, maar toch lijkt de moeite van de organisatie om de problemen van vorig jaar te verhelpen zijn vruchten af te werpen.
Het stofprobleem is – tot nu toe – opgelost, de wc’s zijn een stuk schoner en luxer dan voorgaande jaren, het is niet meer vechten voor een campingplekje. Wat betreft het eten kun je dit jaar iedere dag iets anders kiezen, zelfs als je wat gezonder of vegetarisch wilt. Wel blijft dat je zelf op moet blijven letten wat je uitzoekt, voornamelijk als je een beetje op je portemonnee wilt letten, maar gelukkig duurt Sziget lang genoeg om beste opties te verkennen.
Sziget 2023
