Op 8 en 9 september vindt het dertigste jubileum van Appelpop plaats, zoals altijd op de Waalkade in Tiel. Aan de vooravond van het grootste tweedaagse festival van Nederland spreekt Festileaks met voorzitter Kees van Keulen over wat het festival zo’n succes maakt, waar de uitdagingen zitten en waarom festivalgangers massaal het verjaardagsfeestje moeten komen vieren.
Kees hoeft niet lang na te denken over zijn hoogtepunt van die 30 jaar Appelpop: “De saamhorigheid die hier geldt, dat is zo bijzonder. Bij de hele club heerst een gevoel van: het is ons festival, en we willen er voor gaan. We werken heel hard zodat mensen een leuk weekend kunnen hebben. En die inzet zie je vervolgens terug in de gemoedelijkheid in het publiek; dat straalt echt af.”
Volledig op vrijwilligers
In eerste instantie voelen de uitspraken van de voorzitter wat generiek aan. Geldt dat niet voor elk festival? Toch is er één cruciaal verschil dat Appelpop anders maakt: het festival wordt volledig gerund door vrijwilligers. Niemand die aan het festival meewerkt, wordt betaald. Ook het bestuur niet. Al het geld dat wordt verdiend, gaat direct weer terug in het festival. Vrijwilligers – Kees inclusief – nemen weken aan vakantiedagen op om het festival te kunnen runnen. Dat zorgt bij iedereen die er aan meewerkt ook voor een groot gevoel van trots; als iets dat echt ‘van hen’ is.
Een heel concreet moment herinnert Kees zich van Appelpop 2004. “We hadden toen een flinke storm, bijna een Pukkelpopje. Iedereen heeft zich toen echt de barsten gewerkt, om voor elkaar te krijgen dat het festival niet compleet weg zou waaien. Het waren vreselijke omstandigheden en een vreselijk moment, maar dat heeft de saamhorigheid en de kracht van Appelpop echt getekend.”
Independent festival
Sinds de start van Appelpop in 1992 veranderde het festival flink: het groeide uit tot het grootste gratis meerdaagse festival van Nederland. Maar toch bleef een aantal basisprincipes altijd hetzelfde. Dat vrijwilligersaspect dus, maar ook het feit dat het hele festival volledig ‘in house’ wordt georganiseerd.
Tijdens de eerste editie was dat logisch: het waren de stamgasten van de twee kroegen die Appelpop 1992 organiseerden die de opbouw deden en achter de bar stonden. Maar dat het festival met de grootte die het anno 2023 heeft, nog altijd zonder hulp van grote externe bureaus op gebied van marketing, acts boeken of productie wordt georganiseerd, is uniek te nemen. Juist in een tijd waarin de festivalmarkt steeds meer handen komt van een klein aantal megapartijen.
Verschillende doelgroepen
Het jubileum wordt gevierd met enkele subtiele upgrades: het hoofdpodium heeft verbeterde zichtlijnen, er is geïnvesteerd in licht. Verder wil het festival toch vooral niet te gek doen. Kees: “Die bescheidenheid past bij ons. Het belangrijkste is dat het programma goed is, en dat verschillende groepen mensen zich goed kunnen vermaken.”
In de praktijk richt Appelpop zich op drie doelgroepen. Het festivalpubliek (mensen die er het hele weekend zijn en misschien wel op de camping slapen) kunnen uit de voeten met acts als John Coffey, Prins S. en de Geit en Hang Youth; het uitgaanspubliek kan dansen op feestconcepten als Tante Joke Karaoke Band en Zer00's Heroes. Mensen die voor de absolute topacts komen, gaan naar BLØF , Racoon, Kraantje Pappie en Joost en wie het liefst nieuw talent ontdekt, meldt zich bij ELEPHANT, Personal Trainer, Gotu Jim en Wodan Boys op podium nummer drie.
Duurdere drankjes
Het succesverhaal van Appelpop voelt toch tamelijk uniek in een jaar waarin het ene na het andere festival met een soortgelijk verdienmodel met noodsignalen komt. Parkpop trok de stekker er al uit; ook Bevrijdingsfestivals twijfelen of de situatie houdbaar is. Maar in Tiel is er vooralsnog geen reden voor paniek: “Dat komt vooral door de sterke band met onze sponsors. De helft van onze begroting van 1,5 miljoen komt voort uit sponsorgelden, voornamelijk partijen die net zo trouw zijn als onze bezoekers en waarmee echt een band is opgebouwd. Zij zijn ook echt een onlosmakelijk onderdeel van de succesdriehoek bezoekers, vrijwilligers, sponsoren.”
Toch moet de festivalvoorzitter ook realistisch zijn: “Het zijn geen makkelijke tijden. Onze begroting is de afgelopen jaren met tonnen omhoog gegaan. Dat is puur door covid en door prijsstijgingen, daar krijg je verder niks extra’s voor terug op het festival. Andere festivals gooien dan een tientje bovenop de kaartprijs; wij kunnen dat niet. We krijgen ook geen subsidies: onze enige andere inkomstenbron is die uit de horeca.”
En dus is een biertje of cola op Appelpop een stukje duurder dan op andere festivals. Kees: “Ik hoop dat mensen dat ook begrijpen. Je betaalt misschien iets meer voor je drankje bij ons, maar daarmee houd je het festival wel in stand. En laten we eerlijk zijn: het valt ook wel mee. Stel dat een drankje bij ons 50 cent duurder zou zijn, en je drinkt 10 bier: dan ben je maar 5 euro duurder uit. In ruil daarvoor hoef je geen toegangskaartje van 100 euro te betalen. Dat lijkt me best een goede deal.”
Mijlpaal
Appelpop kijkt met goede moed naar de toekomst, maar toch eerst vooral naar de aankomende dertigste editie. “Het is echt een mijlpaal. Bovenal voor onszelf. Je staat er echt even bij stil: we hebben dit gewoon dertig edities volgehouden.”
Kees vervolgt: “Dat zal vooral bij het afbreken nog wel inzinken. Dat moment is heerlijk: dan heb je de euforie in je lichaam en de stress eruit. Zonder te klef te worden: het is echt een liefdevol en saamhorig festival. We doen het allemaal samen: met de steun van onze vrijwilligers, bezoekers en sponsoren maken we uiteindelijk een gratis festival mogelijk waar een super divers publiek van kan genieten.”
Appelpop 2023
